Jullie kennen hem vast allemaal wel, de uitspraak van wijlen John Lennon: 'life is what happens to you while you are busy making other plans'. Zelfde John Lennon staat met zijn Imagine op de 1e plaats van de Top 2000 aller tijden http://www.nu.nl/muziek/4173361/imagine-van-john-lennon-eerste-plaats-in-top-2000.html na de aanslagen in Parijs speelde een onbekende man het nummer op een piano bij het Bataclan waar eerder een bloedbad plaatsvond. De decembermaand is traditioneel de maand van de overdenkingen. Wat is er allemaal gebeurd, soms gekoppeld aan waarom en waartoe. De komende weken / dagen zullen de jaaroverzichten van Top 2000 tot overzicht overleden (meer of minder) beroemde mensen de revue passeren.
Ik kijk vandaag ook terug. En wel naar mijn eerste publicatie op dit blog, die was in oktober 2013. Mijn blog had ik 'op onderzoek' gedoopt, ik was druk doende tot een voorstel te komen voor een promotie onderzoek. Het traject daartoe was ik net ingeslagen en uiteindelijk ben ik aangenomen bij de Universiteit. Wat was ik blij. Eindelijk kon ik een droom die ik al had vanaf de tijd dat ik bij het HBO was gaan werken, sterker nog, een van de redenen was dat ik bij het HBO was gaan werken, gaan verwezenlijken. Want al in 2000/2001 werd bij de diverse HBO instellingen gesteld dat het zeer waardevol was als docenten wilden promoveren en werd er, op papier althans, van alles aan gedaan dat mogelijk te maken.
Wat was het vervolgens een deceptie dat ik door burnout verschijnselen het jaar erop moest afhaken. Het bleek onmogelijk werken als docent en promoveren te combineren. Met de wijsheid van nu denk ik dat het werken aan het onderzoeksvoorstel het laatste zetje was om over mijn laatste grens heen te gaan. Ik ging in een overdrive om alles tegelijk te doen en dat resulteerde, na achteraf gezien, jarenlang op het randje te hebben gebalanceerd, in een hele fikse burnout.
Studiejaar 2015-2016 wilde ik weer starten na ruim 1.5 jaar uit het reguliere onderwijs te zijn geweest. Ik had ondertussen wel weer gewerkt, als zzp'er, lekker lesgeven en ontwikkelen op HBO/Universitair niveau, dat ging prima. Zelfs uitstekende resultaten behaald. Had prive een heel flink aankooptraject begeleid van ons nieuwe huis. Ook dat ging prima. Ik dacht dat ik het allemaal wel weer aankon. Niets bleek minder waar. Na een paar weken slechts 16 uur per week te werken in het reguliere onderwijs kwam alles waar ik zo van onderuit was gegaan als een boemerang weer terug. Ik had tijdens mijn burnout fase geleerd te voelen wat spanning gaf en daar vervolgens naar te luisteren. Na 16 jaar meer en minder deel te hebben genomen in het reguliere HBO onderwijs is het klaar, over en uit.
Wat een opluchting.
Life is what happens to you while you are busy making other plans...
En het promoveren? Het sluimert nog steeds. Het broeit wat. Het smeult... Alleen of het promoveren gaat heten of iets met mijn generatiegenoten en 'Life happens to you while you are busy making other plans' ... ik weet het nog niet. Ik laat het even gebeuren.
maandag 7 december 2015
donderdag 17 september 2015
Maar ... daar gaat het niet om
Hoe vaak ik dat de afgelopen weken wel niet heb gedacht of gezegd. Het grappige hieraan voorafgaand is vaak 'wat was ook alweer de vraag?' en laat dat nu de titel zijn geweest van de oudejaarsconference van Joep van 't Hek. Wellicht dat 'Maar ... daar gaat het niet om', een mooi vervolg kan zijn ;-)
Maar ... daar gaat het niet om, betreft een constatering op beweringen van mensen naar aanleiding van een vraag of opmerking van mezelf. Als ik het zo vaak heb gedacht of gezegd zijn er, denk ik, diverse conclusies mogelijk. Of ik communiceer zo onduidelijk of mensen om me heen luisteren niet goed.
Wat betekent het bijvoorbeeld als je ergens werkt en je zegt dat je 16 uur wilt werken. Niet meer, niet minder. Zestien uur. Z e s t i e n.
Wat betekent het als je na een jaar sabbatical, waarin je bent hersteld van een burnout, aangeeft dat je een opdracht doet en dat dat het dan is. Een opdracht. E e n.
Wat betekent het als je nee zegt of je iets kunt doen. Het woordje 'nee' betekent dat je het niet doet. Nee = niet. N i e t.
Overigens werd in mijn geval niet gevraagd of ik iets kon doen, er werd gesteld dat ik iets deed en vervolgens zei ik: nee, ik werk zestien uur per week, dit is mijn opdracht en dat is het.
Is dat duidelijk of niet?
In het onderwijs is dit dus niet duidelijk. Want er is een probleem. Een probleem dat er een onderdeel loopt in een semester waar opeens out of the blue, niemand met kennis voor beschikbaar is. Dus wordt door iedereen die die kennis niet heeft, verondersteld dat degene die die kennis wel heeft, zich vrijwillig beschikbaar stelt. Letterlijk wordt gezegd: we gaan ervan uit dat collega x, dit doet, daar het vorig jaar door collega y is gedaan. Als collega. Omdat je sportief bent. Collegiaal. Omdat je de studenten niet dwars wilt zitten, die er ook niet om hebben gevraagd dit onderwerp te krijgen in een semester dat er niemand beschikbaar is. Dus dat is logisch. In het onderwijs.
Wat was ook alweer de vraag?
De vraag is niet gesteld.
Waar ging het bij collega x ook alweer om, toen ze begon na een jaar sabbatical om bij te komen van jaren van dergelijke acties, waarbij ze zich uitermate collegiaal, sociaal had opgesteld. Altijd de student voorop. Altijd meedenken met collega's en management?
Dat ze 16 uur wilde werken. Dat ze een opdracht had aangenomen voor die 16 uur. Dat als ze nee zei, dat gerespecteerd werd.
Daar ging het om.
Niet om uren die al dan niet vergoed worden. Niet om niet-collegiaal te zijn. Niet om de student niet voorop te stellen. Niet om niet flexibel te zijn.
Er was een afspraak. Het schooljaar is 3 weken oud. De afspraak wordt met voeten getreden. En er is niemand die zegt: daar gaat het om: nee kunnen zeggen en nee durven blijven zeggen, je grenzen moeten gerespecteerd worden.
Ik durf het niet. Ik vind mezelf dan oncollegiaal en niet klantvriendelijk. Dus ik zeg uiteindelijk ik doe het wel. Omdat ik weet dat dat van me wordt verwacht... als collega. Als docent. Als medewerker.
Fijn voor de student. Fijn voor de collega. Heel vervelend voor mezelf.
En daar baal ik van. Nu zit ik met een stijve nek op de bank en besef opnieuw dat dit gebeurt.
Daar gaat het om.
Maar ... daar gaat het niet om, betreft een constatering op beweringen van mensen naar aanleiding van een vraag of opmerking van mezelf. Als ik het zo vaak heb gedacht of gezegd zijn er, denk ik, diverse conclusies mogelijk. Of ik communiceer zo onduidelijk of mensen om me heen luisteren niet goed.
Wat betekent het bijvoorbeeld als je ergens werkt en je zegt dat je 16 uur wilt werken. Niet meer, niet minder. Zestien uur. Z e s t i e n.
Wat betekent het als je na een jaar sabbatical, waarin je bent hersteld van een burnout, aangeeft dat je een opdracht doet en dat dat het dan is. Een opdracht. E e n.
Wat betekent het als je nee zegt of je iets kunt doen. Het woordje 'nee' betekent dat je het niet doet. Nee = niet. N i e t.
Overigens werd in mijn geval niet gevraagd of ik iets kon doen, er werd gesteld dat ik iets deed en vervolgens zei ik: nee, ik werk zestien uur per week, dit is mijn opdracht en dat is het.
Is dat duidelijk of niet?
In het onderwijs is dit dus niet duidelijk. Want er is een probleem. Een probleem dat er een onderdeel loopt in een semester waar opeens out of the blue, niemand met kennis voor beschikbaar is. Dus wordt door iedereen die die kennis niet heeft, verondersteld dat degene die die kennis wel heeft, zich vrijwillig beschikbaar stelt. Letterlijk wordt gezegd: we gaan ervan uit dat collega x, dit doet, daar het vorig jaar door collega y is gedaan. Als collega. Omdat je sportief bent. Collegiaal. Omdat je de studenten niet dwars wilt zitten, die er ook niet om hebben gevraagd dit onderwerp te krijgen in een semester dat er niemand beschikbaar is. Dus dat is logisch. In het onderwijs.
Wat was ook alweer de vraag?
De vraag is niet gesteld.
Waar ging het bij collega x ook alweer om, toen ze begon na een jaar sabbatical om bij te komen van jaren van dergelijke acties, waarbij ze zich uitermate collegiaal, sociaal had opgesteld. Altijd de student voorop. Altijd meedenken met collega's en management?
Dat ze 16 uur wilde werken. Dat ze een opdracht had aangenomen voor die 16 uur. Dat als ze nee zei, dat gerespecteerd werd.
Daar ging het om.
Niet om uren die al dan niet vergoed worden. Niet om niet-collegiaal te zijn. Niet om de student niet voorop te stellen. Niet om niet flexibel te zijn.
Er was een afspraak. Het schooljaar is 3 weken oud. De afspraak wordt met voeten getreden. En er is niemand die zegt: daar gaat het om: nee kunnen zeggen en nee durven blijven zeggen, je grenzen moeten gerespecteerd worden.
Ik durf het niet. Ik vind mezelf dan oncollegiaal en niet klantvriendelijk. Dus ik zeg uiteindelijk ik doe het wel. Omdat ik weet dat dat van me wordt verwacht... als collega. Als docent. Als medewerker.
Fijn voor de student. Fijn voor de collega. Heel vervelend voor mezelf.
En daar baal ik van. Nu zit ik met een stijve nek op de bank en besef opnieuw dat dit gebeurt.
Daar gaat het om.
dinsdag 11 augustus 2015
Via een PhD project naar een nieuw huis
De afgelopen vijf maanden zijn we druk geweest met de aankoop van een
nieuwe woning en de verkoop van onze eigen woning, wat uiteindelijk alle tijd en ruimte in mijn hoofd voor
mijn onderzoeksvoorstel ten bate van mijn PhD compleet heeft opgeslurpt. Gedurende die vijf maanden heb ik mij regelmatig afgevraagd of dat 'erg' was en hoe 'erg' het was. Ik heb uiteindelijk besloten dat het niet erg was, immers, door schade en schande wijs geworden, weet ik dat ik niet alles tegelijk kan.
Zo kan ik ook niet alles tegelijk lezen wat ik aan boeken koop of artikelen verzamel. Het boek 'The Happiness Project' van Gretchen Rubin, had ik in februari aangeschaft, nog voordat het daadwerkelijk tot me doordrong dat het onderzoeksvoorstel, waar ik op dat moment hard aan werkte, niet zou worden afgerond binnen de tijd die ik er voor genomen had. Iets wat feitelijk in mijn 'systeem' ondenkbaar is: ik hou me altijd aan deadlines, sterker nog, ik schep er genoegen in zaken voor een deadline af te hebben, zodat ik als een van de eersten (waar gaat het over denk ik nu) 'klaar' ben.
Uiteindelijk heb ik het boek gelezen. Elke dag wat bladzijden voor het slapen gaan of zo af en toe tussendoor. Er stond zoveel in het boek, na een of twee pagina's legde ik het vaak weer weg om te reflecteren over hoe dat nu bij ons ging, in ons gezin, in onze relatie, met mezelf, in mijn werk, mijn hobby... Al met al een geweldig boek over hoe de auteur in een jaar tijd probeert meer geluk te vinden in haar 'gewone bestaan'. Geen wereldreis, geen beklimming van de Himalaya, geen moeder Theresa-achtige grote zaken. Ik vond veel wat ze over zichzelf constateerde, vertaald naar mijn context van mijn onderzoeksvoorstel en mijn zoeken naar een nieuw evenwicht tijdens mijn sabbatical, een feest van herkenning. Blijkbaar was ik niet de enige die simpel gewoon gelukkiger wilde zijn. Want dat was wat ik had gezegd, helemaal aan het begin toen ik besloot een sabbatical te nemen: ik wil gewoon weer kunnen genieten zonder te denken ik moet dit of ik moet dat. En ja, het is best wel elitair... iets wat Rubin ook perfect analyseert, die gedachte ... en dat je daar tijd voor kunt nemen enzovoort. Maar daar gaat het niet om ... (een zinnetje overigens wat maar in mijn hoofd blijft rondzingen bij veel commentaar wat gegeven wordt op van alles: daar gaat het niet om. Samen met het zinnetje van Joep van 't Hek bij zijn Oudejaarsconference van afgelopen jaar: wat was ook alweer de vraag?)
Rubin is, aan de hand van een aantal regels, (afgeleid van) het bestuderen van enorm veel literatuur & chitchat over geluk, het formuleren van concrete richtlijnen (geen doelstellingen ;-) ) in de vorm van: 'sta elke dag 15 minuten eerder op zodat je aangekleed bent voordat de kinderen wakker worden', bewust een jaar bezig geweest met 'geluk'. Het boek beschrijft in 12 hoofdstukken de 12 maanden van haar jaar, 12 maanden 'work in progress'. Elke maand staat in het teken van een bepaald thema: vitaliteit, huwelijk/relatie, werk, ouderschap, ontspanning, vriendschap, geld, spiritueel, hobby/passie, aandacht (mindfulness), houding en uiteindelijk alles bij elkaar: boot camp perfect. Het mooie van het boek vind ik dat de uitspraken van de auteur zijn gebaseerd op wat zij in haar leven als moeder, vrouw van, en als zelfstandig werkend persoon ervaart in combinatie met allerlei onderzoek wat is gedaan naar allerlei vormen van geluk (van Schopenhauer via Csikszentmihalyi tot Oprah en weer terug). Het mooie vind ik ook dat ze volmondig toegeeft dat haar lang niet alles lukt en lang niet alles van toepassing is op hoe zij geluk ziet of ervaart, ook al zijn het nog zulke prachtige uitgangspunten van zeer beroemde filosofen, wetenschappers, fitness- en foodexperts of andere deskundigen: 'You can choose what you do but you can't choose what you like to do'.
Van de 12 maanden die ik heb gehad in mijn sabbatical ben ik in grote lijnen, zo'n maand of 4 bezig geweest met herstel- en onderhoudswerk voor mijn 'body & mind' ... your body matters, aldus Rubin, een maand of 3 heb ik besteed aan het herformuleren en herschrijven van mijn onderzoeksvoorstel en aan het me afvragen of dit echt was wat ik de komende 5 jaar wilde gaan doen ... the days are long but the years are short, aldus Rubin ... om vervolgens de maanden erop volkomen 'in flow' te gaan voor ons nieuwe huis... one of the best ways to make yourself happy is to make other people happy; one of the best ways to make other people happy is to be happy yourself, aldus Rubin... Veel zaken die Rubin noemt welke bijdragen aan geluk, zoals bijvoorbeeld het starten van een blog (die was ik al gestart), of het beginnen aan een activiteit, tekencursus, mijn facebookpagina buitenenzijn heb ik inderdaad afgelopen jaar gedaan, ik had er eindelijk tijd voor, wat een geluk :-)
Voorlopige conclusie na feitelijk een jaar van mijn eigen happiness project? Ik hou ze voor mezelf maar deze waren die van Rubin ... (Rubin, p. 11, The Happiness Project) en ik herhaal ze hier zodat ik ze makkelijk nog eens na kan lezen en kan kijken hoe ik er zelf in sta ... tbv de nu regelmatig ingeplande onderhoudsbeurt ;-)
1. Be Gretchen (wees jezelf)
2. Let it go
3. Act the way I want to feel
4. Do it now
5. Be polite and be fair
6. Enjoy the process
7. Spend out
8. Identify the problem
9. Lighten up
10. Do what ought to be done
11. No calculation
12. There is only love
Zo kan ik ook niet alles tegelijk lezen wat ik aan boeken koop of artikelen verzamel. Het boek 'The Happiness Project' van Gretchen Rubin, had ik in februari aangeschaft, nog voordat het daadwerkelijk tot me doordrong dat het onderzoeksvoorstel, waar ik op dat moment hard aan werkte, niet zou worden afgerond binnen de tijd die ik er voor genomen had. Iets wat feitelijk in mijn 'systeem' ondenkbaar is: ik hou me altijd aan deadlines, sterker nog, ik schep er genoegen in zaken voor een deadline af te hebben, zodat ik als een van de eersten (waar gaat het over denk ik nu) 'klaar' ben.
Uiteindelijk heb ik het boek gelezen. Elke dag wat bladzijden voor het slapen gaan of zo af en toe tussendoor. Er stond zoveel in het boek, na een of twee pagina's legde ik het vaak weer weg om te reflecteren over hoe dat nu bij ons ging, in ons gezin, in onze relatie, met mezelf, in mijn werk, mijn hobby... Al met al een geweldig boek over hoe de auteur in een jaar tijd probeert meer geluk te vinden in haar 'gewone bestaan'. Geen wereldreis, geen beklimming van de Himalaya, geen moeder Theresa-achtige grote zaken. Ik vond veel wat ze over zichzelf constateerde, vertaald naar mijn context van mijn onderzoeksvoorstel en mijn zoeken naar een nieuw evenwicht tijdens mijn sabbatical, een feest van herkenning. Blijkbaar was ik niet de enige die simpel gewoon gelukkiger wilde zijn. Want dat was wat ik had gezegd, helemaal aan het begin toen ik besloot een sabbatical te nemen: ik wil gewoon weer kunnen genieten zonder te denken ik moet dit of ik moet dat. En ja, het is best wel elitair... iets wat Rubin ook perfect analyseert, die gedachte ... en dat je daar tijd voor kunt nemen enzovoort. Maar daar gaat het niet om ... (een zinnetje overigens wat maar in mijn hoofd blijft rondzingen bij veel commentaar wat gegeven wordt op van alles: daar gaat het niet om. Samen met het zinnetje van Joep van 't Hek bij zijn Oudejaarsconference van afgelopen jaar: wat was ook alweer de vraag?)
Rubin is, aan de hand van een aantal regels, (afgeleid van) het bestuderen van enorm veel literatuur & chitchat over geluk, het formuleren van concrete richtlijnen (geen doelstellingen ;-) ) in de vorm van: 'sta elke dag 15 minuten eerder op zodat je aangekleed bent voordat de kinderen wakker worden', bewust een jaar bezig geweest met 'geluk'. Het boek beschrijft in 12 hoofdstukken de 12 maanden van haar jaar, 12 maanden 'work in progress'. Elke maand staat in het teken van een bepaald thema: vitaliteit, huwelijk/relatie, werk, ouderschap, ontspanning, vriendschap, geld, spiritueel, hobby/passie, aandacht (mindfulness), houding en uiteindelijk alles bij elkaar: boot camp perfect. Het mooie van het boek vind ik dat de uitspraken van de auteur zijn gebaseerd op wat zij in haar leven als moeder, vrouw van, en als zelfstandig werkend persoon ervaart in combinatie met allerlei onderzoek wat is gedaan naar allerlei vormen van geluk (van Schopenhauer via Csikszentmihalyi tot Oprah en weer terug). Het mooie vind ik ook dat ze volmondig toegeeft dat haar lang niet alles lukt en lang niet alles van toepassing is op hoe zij geluk ziet of ervaart, ook al zijn het nog zulke prachtige uitgangspunten van zeer beroemde filosofen, wetenschappers, fitness- en foodexperts of andere deskundigen: 'You can choose what you do but you can't choose what you like to do'.
Van de 12 maanden die ik heb gehad in mijn sabbatical ben ik in grote lijnen, zo'n maand of 4 bezig geweest met herstel- en onderhoudswerk voor mijn 'body & mind' ... your body matters, aldus Rubin, een maand of 3 heb ik besteed aan het herformuleren en herschrijven van mijn onderzoeksvoorstel en aan het me afvragen of dit echt was wat ik de komende 5 jaar wilde gaan doen ... the days are long but the years are short, aldus Rubin ... om vervolgens de maanden erop volkomen 'in flow' te gaan voor ons nieuwe huis... one of the best ways to make yourself happy is to make other people happy; one of the best ways to make other people happy is to be happy yourself, aldus Rubin... Veel zaken die Rubin noemt welke bijdragen aan geluk, zoals bijvoorbeeld het starten van een blog (die was ik al gestart), of het beginnen aan een activiteit, tekencursus, mijn facebookpagina buitenenzijn heb ik inderdaad afgelopen jaar gedaan, ik had er eindelijk tijd voor, wat een geluk :-)
Voorlopige conclusie na feitelijk een jaar van mijn eigen happiness project? Ik hou ze voor mezelf maar deze waren die van Rubin ... (Rubin, p. 11, The Happiness Project) en ik herhaal ze hier zodat ik ze makkelijk nog eens na kan lezen en kan kijken hoe ik er zelf in sta ... tbv de nu regelmatig ingeplande onderhoudsbeurt ;-)
1. Be Gretchen (wees jezelf)
2. Let it go
3. Act the way I want to feel
4. Do it now
5. Be polite and be fair
6. Enjoy the process
7. Spend out
8. Identify the problem
9. Lighten up
10. Do what ought to be done
11. No calculation
12. There is only love
dinsdag 23 juni 2015
Nee zeggen en regie
Ik werk als docent en onderwijsontwikkelaar op een school. Afgelopen jaar heb ik een sabbatical gehad, ik had veel te lang te hard gewerkt en heb een jaar 'bijgetankt'. Heerlijk. Kan het iedereen aanraden.
Het fijnste het afgelopen jaar was dat ik zelf de regie had over mijn agenda. Als ik ja of nee op iets zei, was dat 'gewoon' zo. Alle gevolgen van het ja en nee waren ook voor mezelf. Dat wil ik graag meenemen naar het komende studiejaar, alhoewel ik weet dat dat niet 100% haalbaar zal zijn, een streven is mooi en perceptie is alles ;-)
Tragiek in deze is dat hoe goed een planning van het management of een voornemen van mezelf ook is, mijn ervaring met 15 jaar HBO onderwijs is dat deze altijd op enig moment wordt bijgestuurd, bijgesteld, herordend, teruggeroepen, gereactiveerd of geactiveerd, gereshuffeld of opgeschud, whatever wordt door de roosterdienst, bizarre excelsheets, binnenvallende studenten, omvallende collega's, tegen-of meevallende managers, ontstane of juist uiteengevallen projectgroepen, in- en externe audits, plotseling onvoorziene reglementswijzigingen in wat dan ook en als dat allemaal niet gebeurt dan is er wel een bommelding of een verhuizing.
Hoe te zorgen dat ik die regie voor het komende studiejaar behoud, ondanks alle te verwachten en bovenstaand benoemde verstoringen? Of laat ik het zo stellen: hoe te zorgen dat ik in ieder geval het idee heb dat ik de regie behoud ;-)
1. als ik voor iets gevraagd word zeg ik niet direct ja of nee
2. er mag zelfs wel 24 uur zitten tussen de vraag en het antwoord
3. alles waar direct ja of nee op moet worden geantwoord laat ik aan anderen over
4. als ik ergens nee op zeg hoef ik me niet (altijd) te verantwoorden
5. als iemand mij toch weer vraagt, terwijl ik nee heb gezegd, blijf ik nee zeggen
6. ik hoef geen ja te zeggen omdat niemand anders ja zegt
7. als ik ergens ja op heb gezegd en dat iets verandert, kan ik alsnog nee zeggen
8. als ik ergens ja op heb gezegd en dat iets verandert, kan ik mijn 'ja' bijstellen
9. als ik ergens nee op heb gezegd en mijn collega zegt ja, bemoei ik me niet met mijn collega maar laat het hem/haar zelf uitzoeken
10. en op alles waar ik geen ja of nee op kan zeggen zeg ik: ik weet het niet. (en let op de punt achter die zin)
Ben benieuwd. Vandaag liep het al mis. Ik werd gevraagd voor een bepaalde klus en wilde daar eind van de week antwoord op geven. Aan het eind van het gesprek zegt mijn manager, dus dan hoor ik donderdag van je. Bij het weglopen zeg ik ja hoor, ik laat het je zsm weten.
Aaaarghhh.... daar gaan we weer. Vrijdag is het eind van de week. Niet donderdag.
OK dan voor jou zal ik het je donderdag laten weten... voor deze keer.
It isn't easy to teach an old dog new tricks ;-)
Het fijnste het afgelopen jaar was dat ik zelf de regie had over mijn agenda. Als ik ja of nee op iets zei, was dat 'gewoon' zo. Alle gevolgen van het ja en nee waren ook voor mezelf. Dat wil ik graag meenemen naar het komende studiejaar, alhoewel ik weet dat dat niet 100% haalbaar zal zijn, een streven is mooi en perceptie is alles ;-)
Tragiek in deze is dat hoe goed een planning van het management of een voornemen van mezelf ook is, mijn ervaring met 15 jaar HBO onderwijs is dat deze altijd op enig moment wordt bijgestuurd, bijgesteld, herordend, teruggeroepen, gereactiveerd of geactiveerd, gereshuffeld of opgeschud, whatever wordt door de roosterdienst, bizarre excelsheets, binnenvallende studenten, omvallende collega's, tegen-of meevallende managers, ontstane of juist uiteengevallen projectgroepen, in- en externe audits, plotseling onvoorziene reglementswijzigingen in wat dan ook en als dat allemaal niet gebeurt dan is er wel een bommelding of een verhuizing.
Hoe te zorgen dat ik die regie voor het komende studiejaar behoud, ondanks alle te verwachten en bovenstaand benoemde verstoringen? Of laat ik het zo stellen: hoe te zorgen dat ik in ieder geval het idee heb dat ik de regie behoud ;-)
1. als ik voor iets gevraagd word zeg ik niet direct ja of nee
2. er mag zelfs wel 24 uur zitten tussen de vraag en het antwoord
3. alles waar direct ja of nee op moet worden geantwoord laat ik aan anderen over
4. als ik ergens nee op zeg hoef ik me niet (altijd) te verantwoorden
5. als iemand mij toch weer vraagt, terwijl ik nee heb gezegd, blijf ik nee zeggen
6. ik hoef geen ja te zeggen omdat niemand anders ja zegt
7. als ik ergens ja op heb gezegd en dat iets verandert, kan ik alsnog nee zeggen
8. als ik ergens ja op heb gezegd en dat iets verandert, kan ik mijn 'ja' bijstellen
9. als ik ergens nee op heb gezegd en mijn collega zegt ja, bemoei ik me niet met mijn collega maar laat het hem/haar zelf uitzoeken
10. en op alles waar ik geen ja of nee op kan zeggen zeg ik: ik weet het niet. (en let op de punt achter die zin)
Ben benieuwd. Vandaag liep het al mis. Ik werd gevraagd voor een bepaalde klus en wilde daar eind van de week antwoord op geven. Aan het eind van het gesprek zegt mijn manager, dus dan hoor ik donderdag van je. Bij het weglopen zeg ik ja hoor, ik laat het je zsm weten.
Aaaarghhh.... daar gaan we weer. Vrijdag is het eind van de week. Niet donderdag.
OK dan voor jou zal ik het je donderdag laten weten... voor deze keer.
It isn't easy to teach an old dog new tricks ;-)
vrijdag 12 juni 2015
Geen PDCA
Nadat ik in april vorig jaar de diagnose burnout had gekregen, had ik nog wel wat op mijn werk geprobeerd 'iets te doen', echter ik kreeg al snel in de gaten dat via de bedrijfsarts en mijn werk herstellen, voor mij persoonlijk geen goed idee was. Ik besloot in samenspraak met HR en mijn manager een jaar met onbetaald verlof, sabbatical, te gaan om te herstellen en een 'gewoon te doen wat ik wilde doen'. Wat dat was wist ik toen absoluut nog niet want ik kon en wilde helemaal niets meer maar dat terzijde.
Naarmate de maanden van het verlof vorderden kwam ik weer tot mezelf... Met veel vallen en opstaan dat wel maar ... het vallen werd minder, het opstaan werd lopen en laten we hopen dat het nooit meer een zodanig rennen en racen wordt dat je uiteindelijk, net als vroeger als je van een duin of heuvel afrende, over de kop gaat en maar doorbuitelt en doorbuitelt totdat je, duizelig van alles, onderaan de heuvel staat en niet meer weet welke kant waar is...
Helemaal in het begin van mijn traject zei mijn burnoutcoach me dat ik uiteindelijk positief zou terugkijken op mijn burnout. Ik kon me daar toen absoluut in alle oprechtheid niets bij voorstellen. Ik baalde er zo van dat ik het zo ver had laten komen, ik was echt een wrak. Ik kon niets meer. Kon niet meer logisch denken, praten, laat staan lezen, schrijven of argumenteren. Kon me niet meer concentreren, kon geen gesprekken voeren zonder duizelingen of oorsuizen, wist soms niet wat voor dag, uur of weet ik veel wat het was. Ik was volkomen 'out of control'. Ik raakte de weg kwijt, wist niet meer hoe ik thuis moest komen ... ik wist niet dat een burnout zo erg was ... wat een ellende ... af en vloog door me heen ... zou dat ooit nog wel goedkomen? Wat als het nooit meer goedkomt?
Maar ... ja, het komt goed. Tenminste ... of het nu 'as good as it gets' is of helemaal goed is, ik weet het eigenlijk niet want er is voor mij nu in ieder geval nog een 'voor de burnout' en een 'na de burnout' ... en of dat ooit weer anders wordt, geen idee...
En ja ... dit jaar voor mezelf ... ik ben zo blij dat ik dit heb gedaan, het is de beste stap die ik ooit in mijn hele carriere heb genomen. En dat is dan zo mooi, want het was een stap uit mijn loopbaan, maar ik heb het gevoel dat er een hele nieuwe is begonnen. Wat heerlijk is het als je hersenen weer werken.
In mijn persoonlijk leven heeft het me een herwaardering gebracht van mijn relatie, ons (t)huis en ons gezin... ik heb nieuwe mensen leren kennen en mijn sociale contacten zijn zoveel rijker dan dat ze in jaren zijn geweest. Ik heb ervaren dat ik met freelance werken (wat ik gedurende mijn sabbatical low profile heb opgepakt) op een leuke manier genoeg kan verdienen om mijn gevoel voor zelfstandigheid (zeer belangrijk!) te behouden en tegelijkertijd mezelf niet over de kop te werken..., dat ik nee kan zeggen tegen opdrachten maar dat niet betekent dat ik dan geen opdrachten meer krijg.
Maar de grootste verrassing is het het fotograferen en tekenen, dat heeft me zover heeft gekregen dat ik dat eindelijk 'niets' ging doen: kijken, observeren, reflecteren, rust, stilte, 'zijn'. Het is voor mij de manier geworden om te ontspannen, te concentreren, zonder enige pretentie of zonder enig doel ... ik ben gaan wandelen, lopen, rondscharrelen in de (stadse) natuur en leg dat vast, dat is heerlijk ontspannend (https://www.facebook.com/buitenenzijn.nl). Dat laatste, buitenenzijn, is voor mij de grote ontdekking van afgelopen jaar. En ik ben heel benieuwd waar het toe leidt. Ik laat me graag verrassen. Geen PDCA. Geen planformulier. Geen rooster of excelsheet.
Na een jaar laat ik het gewoon gebeuren. Wat het oplevert? Geen idee. Doet het ertoe, dat opleveren? Nee. Maakt dat uit? Nee. Is dat erg nee? Geniet ik ervan? Ja.
Heerlijk.
maandag 4 mei 2015
Over herdenken en het getal 250
Iedereen zal wel bepaalde gedachten hebben bij de Nederlandse 4-mei herdenking, officieel de herdenking voor hen die gevallen zijn, burgers of militairen in en na WOII. Over de stilte die elk jaar in acht wordt genomen. Over de beroering een aantal jaar terug op De Dam. Over de Waalsdorpervlakte, waar de klok staat die altijd getoond wordt in de tv-uitzending ... Over de Duitsers, de Russen, de Joden, de homo's .... Over de hongerwinter en over de uiteindelijke bevrijding. En over al die conflicten die na WOII tot slachtoffers hebben geleid.
Wellicht heb je tijdens de paar minuten, of als je wat meer nadenkt tijdens die dag, dat we stilstaan bij de slachtoffers verhalen in je hoofd van je ouders of familie die WOII hebben meegemaakt. Zo herinner ik me altijd het verhaal van mijn moeder, die vertelde dat mijn oma op de verjaardag van de koningin, de was op de lijn hing in de kleuren rood, wit, blauw en oranje. Of het verhaal van mijn vader, over de Duitser die in hun huis kwam, terwijl er in het huis een onderduiker schuilde of in ieder geval iets zodanig spannend was wat niet ontdekt mocht worden. Of het verhaal van mijn moeder die naar Limburg werd gestuurd om aan te sterken. En de verhalen over de hongerwinter maar ook over de honger, dat ze de hele dag moesten doen met een winterpeen... Zo zijn er nog veel meer verhalen, soms hoor je weer iets nieuws, dan komt het opeens boven, bij bepaalde beelden of bepaalde krantenberichten... Zelfs nu nog na al die jaren ...
Mijn ouders hebben WOII nog meegemaakt, de ouders van mijn man ook. En onze opa's en oma's. Een opa is nooit meer teruggekomen, nadat hij verraden werd, is hij op transport gesteld naar Theresienstadt. Daar is hij op 31 mei 1945 overleden. Ja ... nadat Theresienstadt was bevrijd stierven nog vele mensen aan de gevolgen van de vlektyfus die daar toen heerste...
De verhalen vertellen wij weer aan onze zoon. De verhalen zullen langzamerhand vervagen, of meer kleur krijgen, al naar gelang de verteller zich meer of minder verdiept in de geschiedenis van de families die het betreft of de plaatsen waar de verhalen zich afspelen. We zochten het laatst op, de opa van mijn man is overleden op 34 jarige leeftijd. Liet twee kinderen achter en een vrouw, oma. Oma hertrouwde weer, was toen nog een jonge vrouw, stond er opeens helemaal alleen voor ... de foto van die trouwdag staat bij ons in de kast. Ze lijken een doorsnee gezin maar niets is minder waar.
Dan zijn er de parallellen met vandaag de dag. De vele vluchtelingen uit oorlogsgebieden of uit gebieden waar het simpelweg totaal niet veilig, laat staan prettig wonen is. De politiek die radicaliseert, mensen in 'kampen' zet van voor en tegen, mee of terug... De gezinnen die simpelweg proberen te overleven van dag tot dag, met angst, met honger. Stel je voor dat je een gezin moet onderhouden in een oorlogssituatie, wat een drama, wat een ramp. Niet weten of je de volgende dag nog eten kunt vinden, brandstof, een dak boven je hoofd, of jij en je naasten uberhaupt de dag veilig doorkomen... Op de Waalsdorpervlakte werden in WOII meer dan 250 mensen ter dood gebracht ... het zijn aantallen waar we vandaag de dag niet eens meer zo van schrikken. In mijn perceptie zijn er veel meer mensen omgebracht, ik zoek het nog een keer op voordat ik het hier type ... 250 mensen? Dat zijn er veel maar waren het er niet meer? Nee, het waren er rond dat getal, precies weten we het niet ... maar geen duizenden. Maar doet dat er toe? Doet het er toe hoeveel slachtoffers er waren en hoe? Niet voor degenen die het direct aangaat...
Dus... de verhalen. Ze blijven. Worden verder verteld. Worden groter, of kleiner. Getallen doen er dan niet meer toe... Wel of je iemand voor altijd kwijt raakte. Of hoe bang je was. Of hoe lang je in spanning zat. Hoeveel honger je had. En hoe donker en koud of eenzaam het was. Niet alleen op 4 mei. En dat is maar goed ook. Je kunt als 'gewoon mens' alleen maar hopen en wensen dat het verhalen blijven en voor jou nooit meer waarheid zal worden in deze tijd...
Wellicht heb je tijdens de paar minuten, of als je wat meer nadenkt tijdens die dag, dat we stilstaan bij de slachtoffers verhalen in je hoofd van je ouders of familie die WOII hebben meegemaakt. Zo herinner ik me altijd het verhaal van mijn moeder, die vertelde dat mijn oma op de verjaardag van de koningin, de was op de lijn hing in de kleuren rood, wit, blauw en oranje. Of het verhaal van mijn vader, over de Duitser die in hun huis kwam, terwijl er in het huis een onderduiker schuilde of in ieder geval iets zodanig spannend was wat niet ontdekt mocht worden. Of het verhaal van mijn moeder die naar Limburg werd gestuurd om aan te sterken. En de verhalen over de hongerwinter maar ook over de honger, dat ze de hele dag moesten doen met een winterpeen... Zo zijn er nog veel meer verhalen, soms hoor je weer iets nieuws, dan komt het opeens boven, bij bepaalde beelden of bepaalde krantenberichten... Zelfs nu nog na al die jaren ...
Mijn ouders hebben WOII nog meegemaakt, de ouders van mijn man ook. En onze opa's en oma's. Een opa is nooit meer teruggekomen, nadat hij verraden werd, is hij op transport gesteld naar Theresienstadt. Daar is hij op 31 mei 1945 overleden. Ja ... nadat Theresienstadt was bevrijd stierven nog vele mensen aan de gevolgen van de vlektyfus die daar toen heerste...
De verhalen vertellen wij weer aan onze zoon. De verhalen zullen langzamerhand vervagen, of meer kleur krijgen, al naar gelang de verteller zich meer of minder verdiept in de geschiedenis van de families die het betreft of de plaatsen waar de verhalen zich afspelen. We zochten het laatst op, de opa van mijn man is overleden op 34 jarige leeftijd. Liet twee kinderen achter en een vrouw, oma. Oma hertrouwde weer, was toen nog een jonge vrouw, stond er opeens helemaal alleen voor ... de foto van die trouwdag staat bij ons in de kast. Ze lijken een doorsnee gezin maar niets is minder waar.
Dan zijn er de parallellen met vandaag de dag. De vele vluchtelingen uit oorlogsgebieden of uit gebieden waar het simpelweg totaal niet veilig, laat staan prettig wonen is. De politiek die radicaliseert, mensen in 'kampen' zet van voor en tegen, mee of terug... De gezinnen die simpelweg proberen te overleven van dag tot dag, met angst, met honger. Stel je voor dat je een gezin moet onderhouden in een oorlogssituatie, wat een drama, wat een ramp. Niet weten of je de volgende dag nog eten kunt vinden, brandstof, een dak boven je hoofd, of jij en je naasten uberhaupt de dag veilig doorkomen... Op de Waalsdorpervlakte werden in WOII meer dan 250 mensen ter dood gebracht ... het zijn aantallen waar we vandaag de dag niet eens meer zo van schrikken. In mijn perceptie zijn er veel meer mensen omgebracht, ik zoek het nog een keer op voordat ik het hier type ... 250 mensen? Dat zijn er veel maar waren het er niet meer? Nee, het waren er rond dat getal, precies weten we het niet ... maar geen duizenden. Maar doet dat er toe? Doet het er toe hoeveel slachtoffers er waren en hoe? Niet voor degenen die het direct aangaat...
Dus... de verhalen. Ze blijven. Worden verder verteld. Worden groter, of kleiner. Getallen doen er dan niet meer toe... Wel of je iemand voor altijd kwijt raakte. Of hoe bang je was. Of hoe lang je in spanning zat. Hoeveel honger je had. En hoe donker en koud of eenzaam het was. Niet alleen op 4 mei. En dat is maar goed ook. Je kunt als 'gewoon mens' alleen maar hopen en wensen dat het verhalen blijven en voor jou nooit meer waarheid zal worden in deze tijd...
zondag 15 maart 2015
De klik en waarom zou je iets doen als je dat niet graag doet
Met gekromde tenen naar Theo gekeken bij Boer zoekt Vrouw ... arme man. Moest met zijn wellicht toekomstige boerin op stedentrip want ja, die klik, was die er nu wel of was die er nu niet? Ja, ja zegt Theo, als ik iets niets vind dan is dat gewoon zo. Ik hou van die man! Maar hij moet praten van zijn toekomstige boerin en ja, praten dat is nu typisch niet Theo's sterke kant ...
Zo heb ik jarenlang mijn administratieve kwaliteiten (die ik niet heb) moeten ontwikkelen, jaren heb ik dat niet gewild en ook niet gedaan en ben er toch jaar na jaar op beoordeeld. Excellente beoordelingen vaak ... met als enige aandachtspunt ... die administratie.... Want ik heb die kwaliteiten gewoon niet en dan is dat gewoon zo (Theo, BzV 2015). Werken in een format bijvoorbeeld, iets wat volgens 'een' administratie vaak het geval is, is totaal niet mijn ding. De formats kloppen vaak niet, want de waarheid is geen format en mijn ideeen over onderwijs of ontwikkeling van mensen bijv waren/zijn vaak niet in een format te vatten. Wel een beetje, maar nooit helemaal. Als vervolgens het volgens het format na veel zuchten en gedoe opgestelde document moet worden gefiled, waar nooit iemand meer naar kijkt denk ik dan terwijl ik daar mee bezig ben..., komt het volgende probleem want waar laat je het. Bij A, wat overeenkomt met het oorspronkelijke onderwerp of bij B, wat overeenkomt met hoe je het het liefst had willen doen. Of dan maar bij allebei, maar dat mag dan weer niet want dan heb je een dubbele administratie ...
Nee die klik met administratief werk... dat zit er totaal niet in... hoop dat Theo met zijn boerin de uiteindelijke klik wel krijgt ...
Hoe anders is het als de klik er wel is, de flow komt, en door blijft gaan, zonder dat je er moeite voor hoeft te doen, als het energie geeft, als een zon die blijft schijnen. Mihaly Csikszentmihalyi beschreef in 1999 voor het eerst het begrip 'flow': een toestand waarin mensen zo betrokken zijn bij een activiteit dat ze alles om zich heen vergeten. Die ervaring is zo prettig dat men er vaak nog heel veel voor over heeft om die ervaring nogmaals te beleven. Een energiestroom die mensen moeiteloos meeneemt op momenten van hoog welbevinden.
Hoe mooi als je dit kunt creeeren op je werk, in je project, bij je onderzoek. Met je team, met je organisatie. In het onderwijs... leren in flow is leren op basis van sterktes, dus geen Theo die moet gaan praten of een Maaike die moet gaan administreren ;-) leren in flow is vol vertrouwen, het geeft energie en kracht om jezelf te overtreffen (Dewulff, 2010).
Flow is niet tijdgebonden en ook niet leeftijdgebonden. Als je in flow werkt, leert, onderneemt levert minder inspanning meer op, het zorgt voor veerkracht en weerbaarheid ten aanzien van moeilijke situaties. Talent en flow worden vaak samen benoemd. Net als authenticiteit. Talent zegt iets over de mogelijkheden van degene die iets onderneemt. Flow zegt iets over de ervaring bij het ondernemen. Authenticiteit gaat over dat deze activiteit puur en van 'jezelf' is (Dewulff in Ruijters & Simons, 2014).
Wat leert ons dit? Doe als het even kan niet iets wat je niet graag doet. Laat Theo ergens gewoon niets aan vinden. Doe iets vanuit vertrouwen, vanuit energie en kracht. Ga uit van je authentieke zelf. Gewoon Theo.
Weet je wat nu het mooie is. Als mensen 'in flow' zijn vergeten ze zichzelf. Dan zijn ze zo taakgericht en zo geconcentreerd bezig dat alles wat niet direct met de opdracht te maken heeft uit het bewustzijn verdwijnt. Je krijgt het gevoel dat je onderdeel bent van een groter geheel, er ontstaat ruimte. En als je dan weer met beide benen op de grond terecht komt ... heb je meer zelfvertrouwen en voel je je beter. Gewoon jij.
Zo heb ik jarenlang mijn administratieve kwaliteiten (die ik niet heb) moeten ontwikkelen, jaren heb ik dat niet gewild en ook niet gedaan en ben er toch jaar na jaar op beoordeeld. Excellente beoordelingen vaak ... met als enige aandachtspunt ... die administratie.... Want ik heb die kwaliteiten gewoon niet en dan is dat gewoon zo (Theo, BzV 2015). Werken in een format bijvoorbeeld, iets wat volgens 'een' administratie vaak het geval is, is totaal niet mijn ding. De formats kloppen vaak niet, want de waarheid is geen format en mijn ideeen over onderwijs of ontwikkeling van mensen bijv waren/zijn vaak niet in een format te vatten. Wel een beetje, maar nooit helemaal. Als vervolgens het volgens het format na veel zuchten en gedoe opgestelde document moet worden gefiled, waar nooit iemand meer naar kijkt denk ik dan terwijl ik daar mee bezig ben..., komt het volgende probleem want waar laat je het. Bij A, wat overeenkomt met het oorspronkelijke onderwerp of bij B, wat overeenkomt met hoe je het het liefst had willen doen. Of dan maar bij allebei, maar dat mag dan weer niet want dan heb je een dubbele administratie ...
Nee die klik met administratief werk... dat zit er totaal niet in... hoop dat Theo met zijn boerin de uiteindelijke klik wel krijgt ...
Hoe anders is het als de klik er wel is, de flow komt, en door blijft gaan, zonder dat je er moeite voor hoeft te doen, als het energie geeft, als een zon die blijft schijnen. Mihaly Csikszentmihalyi beschreef in 1999 voor het eerst het begrip 'flow': een toestand waarin mensen zo betrokken zijn bij een activiteit dat ze alles om zich heen vergeten. Die ervaring is zo prettig dat men er vaak nog heel veel voor over heeft om die ervaring nogmaals te beleven. Een energiestroom die mensen moeiteloos meeneemt op momenten van hoog welbevinden.
Hoe mooi als je dit kunt creeeren op je werk, in je project, bij je onderzoek. Met je team, met je organisatie. In het onderwijs... leren in flow is leren op basis van sterktes, dus geen Theo die moet gaan praten of een Maaike die moet gaan administreren ;-) leren in flow is vol vertrouwen, het geeft energie en kracht om jezelf te overtreffen (Dewulff, 2010).
Flow is niet tijdgebonden en ook niet leeftijdgebonden. Als je in flow werkt, leert, onderneemt levert minder inspanning meer op, het zorgt voor veerkracht en weerbaarheid ten aanzien van moeilijke situaties. Talent en flow worden vaak samen benoemd. Net als authenticiteit. Talent zegt iets over de mogelijkheden van degene die iets onderneemt. Flow zegt iets over de ervaring bij het ondernemen. Authenticiteit gaat over dat deze activiteit puur en van 'jezelf' is (Dewulff in Ruijters & Simons, 2014).
Wat leert ons dit? Doe als het even kan niet iets wat je niet graag doet. Laat Theo ergens gewoon niets aan vinden. Doe iets vanuit vertrouwen, vanuit energie en kracht. Ga uit van je authentieke zelf. Gewoon Theo.
Weet je wat nu het mooie is. Als mensen 'in flow' zijn vergeten ze zichzelf. Dan zijn ze zo taakgericht en zo geconcentreerd bezig dat alles wat niet direct met de opdracht te maken heeft uit het bewustzijn verdwijnt. Je krijgt het gevoel dat je onderdeel bent van een groter geheel, er ontstaat ruimte. En als je dan weer met beide benen op de grond terecht komt ... heb je meer zelfvertrouwen en voel je je beter. Gewoon jij.
dinsdag 10 februari 2015
Opleidend Nederland baken in duurzame inzetbaarheid 45plus?
Duurzaam inzetbaar een term waarbij beelden horen van vrolijke, gezonde, slanke en goed geklede mensen die tot in lengte van jaren een zeer productief leven leiden, niet gehinderd door gezondheidsproblemen, hypotheek of doorlopende kredieten, opgroeiende of wel of geen kinderen, mantelzorg voor ouders of buren, huisdieren die de boel vervuilen en niet functionerende boodschappendiensten. Dit allemaal mogelijk in een wereld zonder vooroordelen waarvan leeftijdsdiscriminatie al helemaal uitgesloten is .... Dream on.
Laatst stond ik werkelijk perplex van een training die door een gerenommeerd opleidingsinstituut werd aangeboden voor 45-plussers. Het resultaat voor de organisatie zou zijn (ik citeer) 'Vertoont energieker en initiatiefrijker gedrag. Neemt actiever deel aan veranderingsprocessen. Kan helder aangeven onder welke omstandigheden zijn of haar potentieel het best tot zijn recht komt. Kent de toegevoegde waarde van zichzelf voor de organisatie beter en weet dit ook over te dragen' ....
Ongehoord hoeveel impliciete vooroordelen over oudere werknemers in deze paar zinnen aanwezig zijn. Blijkbaar moet er gewerkt worden aan de energie, het initiatief, het deelnemen aan veranderingsprocessen enzovoort. Ik tweette terug naar deze aanbieder (ja ik ben 50+ en ik tweet ;-) ) dat zonder contextuele steun (organisatie, team, financiële ondersteuning) en supportive management deze training totaal geen zin heeft. Helaas durfde de aanbieder de discussie blijkbaar niet aan. Geen reactie ontvangen, weinig initiatiefrijk ... De toon in de discussie over duurzame inzetbaarheid (voor alle generatie overigens, wat mij betreft) wordt mede gezet door opleiders ... immers zij weten het antwoord op de vragen van werkend Nederland ... Zijn een baken als het goed is ... als ... shame on you if you don't ...
Werknemers voelen zich minder verbonden met een bedrijf waar ze leeftijdsdiscriminatie ervaren (Grima, 2011, Rabl en Triana, 2013, Vantilborgh et al 2013). Bij Nederlandse werkgevers bestaan al jarenlang veel vooroordelen en bezwaren met betrekking tot de inzet van oudere werknemers (Ekamper et al, 2003, Dalen et al 2007, recent Moonen en Van der Houwen, CBS/Sociaal Economische Trends, 2014). De meest ervaren discriminatie in Nederland is die op basis van leeftijd. Ouderen (45+) hebben een gemiddeld veel hogere baan-vind-duur dan jongeren, ben je oudere dan sta je gemiddeld 2 jaar lang aan de kant indien je dienstverband wordt verbroken (Bierlings en Loog, 2013). Studies naar regelingen om duurzame inzetbaarheid te vergroten (lees: om mensen langer en productiever aan het werk te houden) in onder andere Noorwegen (Furunes et al, 2011) en Australië (Billet et al, 2011) laten zien dat vooroordelen ten aanzien van oudere werknemers een negatief effect hebben op diverse regelingen, waar een actief HR beleid en een positieve houding van het management ten opzichte van oudere werknemers juist wel tot gewenste effecten leidt (Midtsundstad, 2011, Kunze et al 2013).
Oftewel kort door de bocht: who's to blame voor het feit dat naar mate de leeftijd vordert de arbeidsparticipatie afneemt? Wie moet er cursussen volgen? Wie moet geschoold worden? Wie moet zich aanpassen? Het zou gerenommeerde opleidingsinstituten sieren als ze de bal in ieder geval minstens ook bij de werkgevers zouden durven neerleggen. Met de billen bloot wat leeftijdsdiscriminatie aangaat. Duidelijk maken wat de oordelen zijn over jongere en oudere werknemers. Bespreken wat de vooroordelen / oordelen / voordelen zijn en in hoeverre dat beperkend werkt voor een steeds groter wordende groep potentieel uitstekende medewerkers. Positief HR beleid en positief opleidingsbeleid. Niet uitgaan van het feit dat het ophoudt maar dat het doorgaat, zowel het bedrijf, als de medewerker. Een management agenda opstellen en je daaraan houden. AGE-ility challenges aangaan daar kom je verder mee (Millar, 2014) dan toon je lef, initiatief, toon je energie en betrokkenheid. Er is geen einde meer bij 65, ook niet bij 67 maar zeker nog lang niet bij 45! Maar je moet er wel wat voor doen. Samen. It takes two to tango (Huiskamp et al 2012). Minimaal.
En om te laten zien dat dit niet uit de duim gezogen is door een of andere grumpy old 45+ woman bij deze een kijkje op enige literatuur waar bovenstaande op gebaseerd is.
Bierings, H., en Loog, B. (2013). CBS, Sociaaleconomische Trends, 2013 02. Verwachte baandvindduren werkloze 45-plussers.
Billet, S., Dymochk, D., Johnson, G., Martin, G. (2011) Overcoming the paradox of employers' views about older workers. International Journal of Human Resource Management, Vol. 2 (6), pp. 1248-1261.
Dalen, H. van., Henkens, K., Schippers, J. (2007). Oudere werknemers door de lens van de werkgever, rapport 74. Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI), Den Haag.
Ekamper, P., Henkens, K., Schippers, J., Remery, C. (2003). Managing an aging workforce and a tight labor market: views held by Dutch employers. Department of Labor Economics of Equal Opportunity, Utrecht University. NIDI, The Hague. In: Population Research an Policy Review 22: 21-40.
Furunes, T., Mykletun, R.J., &Solem, P.E. (2011). Age Management in the Public Sector: Managers' Decision Latitude. The International Journal of Human Resoure Management, 22 (6), 1232-1247.
Grima, F. (2011). The influence of age management policies on older employee work relationships with their company. The International Journal of Human Resource Management, Vol. 22 (6): 1312-1332.
Huiskamp, R., Van der Heijden, B., De Lange, W., Nauta, A. (2012). Het ultieme doel van personeelsmanagement. Over dialoog en derde contracten in volwassen arbeidsrelaties. (http://www.factorvijf.eu/wp/wp-content/uploads/2012/12/THRM_december_2012_Huiskamp.pdf Accessed August 2104)
Houwen, K. van der, Moonen, L. CBS. Sociaaleconomische Trends. Oordelen over jongere en oudere werknemers. 2014.
Kunze, F., Boehm, S., Bruch, H. (2013) Organizational Performance Consequences of Age Diversity: Inspecting the Role of Diversity-Friendly HR politics and Top Managers' Negative Age Stereotypes. Journal of Management Studies, Vol. 50, Iss. 3, 413-442 May 2013.
Midsundstad, T.I. (2011) Inclusive workplaces and older employees: an analysis of companies' investment in retaining senoir workers. The International Journal of Human Resourcde Management, 22, 1277-1293.
Millar Vicki Culpin, C.J.M (2014), AGE-ility challenges, and management agendas for organization, Journal of Organizational Change Management, Vol. 27 Iss 4 pp. 542-549.
Rabl, T., Triana, M.D. (2013) How German employees of different ages conserve resources: perceived age discrimination and affective organizational commitment. The International Journal of Human Resource Management, accessed November 2014 htt://www.mtriana.com/mary/papers/Rabl%20&Triana_in%20press_IJHRM.pdf
Vantilborgh, T., Bidee, J., Pepermans, R., Willems, J., Juybrechts, G., & Jegens, M. (2013). From 'getting tot giving': Exploring age-related differences in perceptions of and reactions to psychological contract balance. European Journal of Work and Organizational Psychology 22:3, 293-305.
Laatst stond ik werkelijk perplex van een training die door een gerenommeerd opleidingsinstituut werd aangeboden voor 45-plussers. Het resultaat voor de organisatie zou zijn (ik citeer) 'Vertoont energieker en initiatiefrijker gedrag. Neemt actiever deel aan veranderingsprocessen. Kan helder aangeven onder welke omstandigheden zijn of haar potentieel het best tot zijn recht komt. Kent de toegevoegde waarde van zichzelf voor de organisatie beter en weet dit ook over te dragen' ....
Ongehoord hoeveel impliciete vooroordelen over oudere werknemers in deze paar zinnen aanwezig zijn. Blijkbaar moet er gewerkt worden aan de energie, het initiatief, het deelnemen aan veranderingsprocessen enzovoort. Ik tweette terug naar deze aanbieder (ja ik ben 50+ en ik tweet ;-) ) dat zonder contextuele steun (organisatie, team, financiële ondersteuning) en supportive management deze training totaal geen zin heeft. Helaas durfde de aanbieder de discussie blijkbaar niet aan. Geen reactie ontvangen, weinig initiatiefrijk ... De toon in de discussie over duurzame inzetbaarheid (voor alle generatie overigens, wat mij betreft) wordt mede gezet door opleiders ... immers zij weten het antwoord op de vragen van werkend Nederland ... Zijn een baken als het goed is ... als ... shame on you if you don't ...
Werknemers voelen zich minder verbonden met een bedrijf waar ze leeftijdsdiscriminatie ervaren (Grima, 2011, Rabl en Triana, 2013, Vantilborgh et al 2013). Bij Nederlandse werkgevers bestaan al jarenlang veel vooroordelen en bezwaren met betrekking tot de inzet van oudere werknemers (Ekamper et al, 2003, Dalen et al 2007, recent Moonen en Van der Houwen, CBS/Sociaal Economische Trends, 2014). De meest ervaren discriminatie in Nederland is die op basis van leeftijd. Ouderen (45+) hebben een gemiddeld veel hogere baan-vind-duur dan jongeren, ben je oudere dan sta je gemiddeld 2 jaar lang aan de kant indien je dienstverband wordt verbroken (Bierlings en Loog, 2013). Studies naar regelingen om duurzame inzetbaarheid te vergroten (lees: om mensen langer en productiever aan het werk te houden) in onder andere Noorwegen (Furunes et al, 2011) en Australië (Billet et al, 2011) laten zien dat vooroordelen ten aanzien van oudere werknemers een negatief effect hebben op diverse regelingen, waar een actief HR beleid en een positieve houding van het management ten opzichte van oudere werknemers juist wel tot gewenste effecten leidt (Midtsundstad, 2011, Kunze et al 2013).
Oftewel kort door de bocht: who's to blame voor het feit dat naar mate de leeftijd vordert de arbeidsparticipatie afneemt? Wie moet er cursussen volgen? Wie moet geschoold worden? Wie moet zich aanpassen? Het zou gerenommeerde opleidingsinstituten sieren als ze de bal in ieder geval minstens ook bij de werkgevers zouden durven neerleggen. Met de billen bloot wat leeftijdsdiscriminatie aangaat. Duidelijk maken wat de oordelen zijn over jongere en oudere werknemers. Bespreken wat de vooroordelen / oordelen / voordelen zijn en in hoeverre dat beperkend werkt voor een steeds groter wordende groep potentieel uitstekende medewerkers. Positief HR beleid en positief opleidingsbeleid. Niet uitgaan van het feit dat het ophoudt maar dat het doorgaat, zowel het bedrijf, als de medewerker. Een management agenda opstellen en je daaraan houden. AGE-ility challenges aangaan daar kom je verder mee (Millar, 2014) dan toon je lef, initiatief, toon je energie en betrokkenheid. Er is geen einde meer bij 65, ook niet bij 67 maar zeker nog lang niet bij 45! Maar je moet er wel wat voor doen. Samen. It takes two to tango (Huiskamp et al 2012). Minimaal.
En om te laten zien dat dit niet uit de duim gezogen is door een of andere grumpy old 45+ woman bij deze een kijkje op enige literatuur waar bovenstaande op gebaseerd is.
Bierings, H., en Loog, B. (2013). CBS, Sociaaleconomische Trends, 2013 02. Verwachte baandvindduren werkloze 45-plussers.
Billet, S., Dymochk, D., Johnson, G., Martin, G. (2011) Overcoming the paradox of employers' views about older workers. International Journal of Human Resource Management, Vol. 2 (6), pp. 1248-1261.
Dalen, H. van., Henkens, K., Schippers, J. (2007). Oudere werknemers door de lens van de werkgever, rapport 74. Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI), Den Haag.
Ekamper, P., Henkens, K., Schippers, J., Remery, C. (2003). Managing an aging workforce and a tight labor market: views held by Dutch employers. Department of Labor Economics of Equal Opportunity, Utrecht University. NIDI, The Hague. In: Population Research an Policy Review 22: 21-40.
Furunes, T., Mykletun, R.J., &Solem, P.E. (2011). Age Management in the Public Sector: Managers' Decision Latitude. The International Journal of Human Resoure Management, 22 (6), 1232-1247.
Grima, F. (2011). The influence of age management policies on older employee work relationships with their company. The International Journal of Human Resource Management, Vol. 22 (6): 1312-1332.
Huiskamp, R., Van der Heijden, B., De Lange, W., Nauta, A. (2012). Het ultieme doel van personeelsmanagement. Over dialoog en derde contracten in volwassen arbeidsrelaties. (http://www.factorvijf.eu/wp/wp-content/uploads/2012/12/THRM_december_2012_Huiskamp.pdf Accessed August 2104)
Houwen, K. van der, Moonen, L. CBS. Sociaaleconomische Trends. Oordelen over jongere en oudere werknemers. 2014.
Kunze, F., Boehm, S., Bruch, H. (2013) Organizational Performance Consequences of Age Diversity: Inspecting the Role of Diversity-Friendly HR politics and Top Managers' Negative Age Stereotypes. Journal of Management Studies, Vol. 50, Iss. 3, 413-442 May 2013.
Midsundstad, T.I. (2011) Inclusive workplaces and older employees: an analysis of companies' investment in retaining senoir workers. The International Journal of Human Resourcde Management, 22, 1277-1293.
Millar Vicki Culpin, C.J.M (2014), AGE-ility challenges, and management agendas for organization, Journal of Organizational Change Management, Vol. 27 Iss 4 pp. 542-549.
Rabl, T., Triana, M.D. (2013) How German employees of different ages conserve resources: perceived age discrimination and affective organizational commitment. The International Journal of Human Resource Management, accessed November 2014 htt://www.mtriana.com/mary/papers/Rabl%20&Triana_in%20press_IJHRM.pdf
Vantilborgh, T., Bidee, J., Pepermans, R., Willems, J., Juybrechts, G., & Jegens, M. (2013). From 'getting tot giving': Exploring age-related differences in perceptions of and reactions to psychological contract balance. European Journal of Work and Organizational Psychology 22:3, 293-305.
Abonneren op:
Posts (Atom)