Zo ongeveer twee jaar geleden ging ik op een hele harde manier burnout. Grotendeels ten gevolge van het continue op mijn tenen lopen in het onderwijs (hogeschool) en natuurlijk ook voor een gedeelte doordat ik ben wie ik ben: hoog sensitief, perfectionistisch, idealistisch en bij tijden gewoon simpelweg naief. Na een jaar sabbaticial, therapie, coaching en heel bewuste keuzes voor bepaald werk (ik werkte al snel weer een uur of 16/20 per week op freelance basis, 'gewoon lekker trainingen geven zonder gedoe eromheen') dacht ik in september weer fris te kunnen beginnen. Groot was de teleurstelling toen bleek dat er op de hogeschool niets was veranderd (ja, ik ben naief), dat ik zelf nog steeds ben wie ik ben en dat ik na een week of 6, 7 alweer zo uitgeput was dat ik bang was rechtstreeks op een volgende burnout af te stevenen.
Tijd voor 'het roer om', ik nam ontslag en wilde helemaal niets meer met het onderwijs te maken hebben. Voor heel even... zeg maar voor een paar weken :-) want gelukkig kwam die 2e burnout niet, ik was op tijd gestopt. Het traject waarin ik omgeschoold zou worden tot jobcoach/klantservice medewerker bij een grote verzekeringsmaatschappij ging om allerlei redenen niet door en ik kwam met de grote vraag te zitten: wat nu? En specifieke wat nu met mijn geliefde onderwijs?
Het lijkt me gewoon zo leuk en inspirerend om ook een aantal uren per week in een team, bij een school, met een groep te werken anders dan de freelance opdrachten die ik, net als het jaar van het herstel van mijn burnout, regelmatig uitvoer. Want ik hou van leerlingen, groot, klein, jong, oud. Ik hou van mijn oorspronkelijke vak (docent Nederlands) en ik hou van onderwijs als plek waar mensen, volwassenen en kinderen, leren en zich ontwikkelen... Onderwijs is zo ontzettend belangrijk. Je kunt alles kwijtraken maar wat je hebt geleerd neem je altijd mee...
Ik besloot te onderzoeken waarom ik nu precies terug zou willen naar het onderwijs, waar ik per slot van rekening zo burnout was gegaan... nee naar dat onderwijs wilde ik niet terug... maar welk onderwijs had mij zo aantrekkelijk geleken, ooit toen ik stage liep, als docent in opleiding? Waar voelde ik me als een vis in het water en wat vond ik toen zo waardevol...?
Mijn eerste stage speelde zich af op de ISK (internationale schakelklas) in Groningen, eind jaren '80 van de 'vorige eeuw' jeetje wat klinkt dat lang geleden. De problematiek van de huidige vluchtelingen, die met bootjes over de Middellandse Zee aankomen is niet helemaal vergelijkbaar met de vluchtelingen waar ik toen mee te maken had, de Vietnamese bootvluchtelingen... maar het waren allemaal mensen, kinderen, jong volwassenen die graag Nederlands wilden leren om zo snel mogelijk een plekje te kunnen krijgen in onze maatschappij. Daar voelde ik me thuis, daar kon ik al mijn idealen over taal, onderwijs, 'mensen op weg helpen' in de praktijk brengen.
Mijn stage van toen werd vrijwilligerswerk. Er was vrijwel geen betaald werk voor handen (kun je je nu niet meer voorstellen maar destijds was een baan als leraar uitgesloten) en uiteindelijk heb ik toen de keus gemaakt te gaan werken bij een reclamebureau en zo schoof ik vanuit mijn idealistische wereldje de commercie in... het begin van een mooie loopbaan overigens die mij veel heeft gebracht en waar ik veel van heb geleerd.
Wat hield me tegen dat nu weer op te zoeken? En met dat bedoel ik mijn geliefde onderwijs. Het vak leerkracht. Voor mensen die de taal willen leren en wegwijs willen raken in een land waar ze out of the blue terecht zijn gekomen.
Ik ging op onderzoek... en ... het bleek al snel wederom een niet te nemen vesting te zijn ... om nu NT2 docent te zijn moet je gecertificeerd zijn en ... dat ben ik niet. Het was destijds mijn specialisatie, ik heb er binnen vakdidactiek ook onderzoek naar gedaan en er het eea over geschreven etc. Echter ... toen kreeg je er geen speciale aantekening voor het stond nog enorm in de kinderschoenen. Er waren geen standaard methodieken, geen richtlijnen. Geen certificaten... Dus niet getreurd op zoek naar een NT2 opleiding, inschrijven en gaan... maar... op zoek naar een NT2 opleiding bleek dat alle opleidingen die in januari / februari zouden starten helemaal volgeboekt waren (het lijkt 'populairder dan ooit' aldus een voorlichter). Daarnaast moet je om met de NT2 opleiding te beginnen gemiddeld 8 uur per week werkzaam zijn of stage lopen. Dat laatste had ik overigens al geregeld, ik snap best dat je als je na zoveel jaar weer wilt lesgeven eerst weer eens droog moet gaan zwemmen en daarna weer voor 't echie..., echter het voelde niet goed... het begon te knagen... ik als volledig bevoegd docent Nederlands, loop stage (lees: draai gewoon mee een volledige groep en word al snel weer om raad gevraagd door management en leerkrachten) voor noppes de nada... en dat een jaar lang? Is dat geen verdringing op de arbeidsmarkt? Is dat wel professioneel? Moet ik dat wel willen? Het beperkt me bovendien in mijn andere, betaalde, activiteiten. Hoeveel moet ik financieel willen investeren om uiteindelijk een aantal uren betaald te werken? En als ik betaald ga werken, hoe gaat dat gebeuren? Alles gaat op projectbasis ben ik ondertussen achter. Alles via detacheringsbedrijven. Een leerkracht vertelt me dat hij eerst ontslagen is, een aantal jaar terug, toen 2 jaar elders werkte en nu weer terug was voor een lagere schaal, tijdelijke aanstelling en complexere groepen... OK oja, OMG... ik probeer positief te blijven... dit is een eenling dit is niet waar. Volgende leerkracht die ik spreek begint er ook over ... oeps... opletten dus denk ik maar ik heb mijn idealen dus ik ga gewoon door ...
Maar helaas... het inschrijven voor NT2 certificering via de diverse aanbieders bleek zelfs in september/oktober al niet meer mogelijk. Plaatsing op een wachtlijst wel...
De twijfel slaat nu echt toe ... wil ik dat wel... wil ik dit uberhaupt wel... waar begin ik weer aan... ik denk niet dat het goed voor me is... ik voel de druk alweer opkomen van 'het systeem': onzekerheid in wachtlijst, onzekerheid in uren, onzekerheid en aan de andere kant werkdruk, collega's die ook voor hun hachie vechten (logisch maar daarom niet minder lastig) ... ik pak mijn NRC pagina E6 economie... 'leraren zijn het kwetsbaarst : een op de vijf kampt met burn-out-klachten'... 'herstel kan jaren duren' ... ja dat merk ik nog dagelijks... dit lijkt geen verstandige keus hoe mijn hart ook bij het onderwijs en deze specifieke doelgroep ligt...
Onderwijs o onderwijs wat moet ik er toch mee. Als leerkracht, docent voel ik me als een vis in het water. Als onderdeel van 'het systeem' word ik keer op keer doodongelukkig. Zo zonde ...
