Voor mijn hobby (verdien er niets mee, sterker nog grootste gedeelte van mijn geld gaat eraan op) rij ik zo af en toe lange afstand wedstrijden met mijn paard. Stelt allemaal helemaal niets voor, is vrij onbekende sport en er zijn geen grote prijzen te winnen. Afgelopen zaterdag hadden we weer gereden en zo aan het eind van het seizoen sta ik ondertussen flink hoog in de jaarlijkse ranking van mijn klasse. Het hele weekend heb ik in euforische stemming door het huis gelopen.
Wat is dat eigenlijk een ranking? Volgens het woordenboek is ranking uiteraard een Engels leenwoord, het betekent rangschikking, classificatie, indeling, klassement, stelselmatige indeling, regeling.
Oftewel: het geeft overzicht en, naar men meent, inzicht. Inzicht in wie iets beter, sneller, hoger, harder kan. Of als je het omdraait, wie het langzaamste, domste, laagste, slechtste doet. Die omgedraaide rankings zijn minder populair dan de 'positieve'.
Sterker nog, we houden hele evenementen over van alles wat maar gerankt kan worden.
Waarom vinden we het zo belangrijk? Het geeft overzicht. Dat is voor een mensenbrein handig. Kunnen we iets mee. Zonder overzicht is er chaos en daarin voelen wij mensen ons niet prettig, een enkele uitzondering daargelaten.
Maar behoudens dat overzicht, gebeurt er blijkbaar iets met de mensen die in zo'n ranking worden vermeld en al helemaal als je ergens onderaan of bovenaan bent. Je vergelijking met de middenmoot maakt dat je je beter of slechter voelt. En daardoor ga je uiteindelijk ook nog weer beter of slechter presteren. Je zelfvertrouwen neemt toe of af. Je durft meer of doet nog minder.
Vervolgens kun je je afvragen, waarom hebben we dan niets met die middenmoot?
Jazeker, die middenmoot, daar voelen we ons veilig. Wij, als über-kuddedier voelen ons prettig als we omringt worden door gelijkgestemden en we ons daarmee kunnen vergelijken. Het bijzonder is ook als we eruit 'steken', dan kunnen we promoveren of degraderen naar een andere middenmoot.
Het wordt lastig als jouw middenmoot bestaat uit mensen waar je je niet mee kunt identificeren omdat ze vwb leeftijd, uiterlijk, inkomen, ervaring anders zijn. Zoveel anders dat je ondanks het feit dat je op bepaalde kenmerken in een middenmoot wordt geplaatst, daar toch niet thuishoort. Dan voelen mensen zich eenzaam. Ze herkennen zich niet in de ander. Dat kan leiden tot depressie, angst. In een werksituatie tot verzuim, onderpresteren.
Goed management heeft oog voor rankings, voor talent en voor onderpresteren en voor mensen die 'buiten de boot vallen'. Beter management heeft oog voor waarom er wordt over- of ondergepresteerd maar vooral ook voor die grote middengroep, de 'kudde', die bepaalt of een persoon een over- of onderpresteerder wordt. Ik begrijp vaak de enorme aandacht voor talenten of juist voor de uitvallers niet. Zij behoren niet tot de grote groep, die grote groep heeft juist aandacht nodig. Want als zij gezamenlijk 'omhoog' bewegen, gaan de talenten nog beter en de onderpresteerders? Die komen of op niveau of vallen uit. Talent nog beter maken is volgens mij niet zo moeilijk, grote groepen in beweging krijgen, da's pas een uitdaging. Een Memphis Depay laten schitteren is niet lastig, een heel elftal in beweging krijgen een stuk lastiger. Zelfs voor topcoach Hiddink een vraagstuk zo niet een opgave...
En ik en mijn paard? Wij gaan gewoon lekker verder :-) op naar de volgende wedstrijd. Niet denken aan rankings, want dat zegt mijn paard niets :-) en wie weet eindigen we dan wel in de Nederlandse top 10. Voor het eerst in al die jaren dat ik deze sport bedrijf. Ha, en of dat een goed gevoel geeft!
