Ik kom thuis, leg mijn spullen weg en ben klaar

Zo mijn eerste salaris binnen, contract getekend, verklaring omtrent gedrag binnen en opgestuurd, heb een mailadres, telefoon en laptop, sta in het rooster en zit in de Whatsapp groep met andere woorden: we zitten weer officieel 'in het onderwijs'. Met een opdracht aan mezelf: niet meer werken dan op de 2 dagen per week waarvoor je aangenomen bent en niet meer doen dan wat je volgens je opdracht moet doen.

Kan jullie zeggen: da's erg wennen! Niet tussendoor lessen voorbereiden, niet mail beantwoorden, niet tussendoor telefoontjes plegen... Wat helpt is dat ik mijn laptoptas incl mijn werkmap en telefoon bij binnenkomst thuis direct in mijn werkkamertje leg en daar pas de avond voordat de nieuwe werkdag begin, weer uithaal. Via mijn prive laptop heb ik geen toegang gecreëerd naar de schoolmail. De Whatsapp bekijk ik een keer per dag, mocht er iets ernstigs zijn wat directe actie vraagt, zal ik het daarop zien. Dit gaat goed, ik ben van de week slechts een keer de fout ingegaan :-) 

Grappige is natuurlijk dat als je nergens op reageert, je ook geen extra dingen hoeft te doen. Zo waren er, bleek toen ik mijn mailbox opende, vragen over surveilleren, bijwonen Open Dag, organiseren van een activiteitendag voor 1e jaars, verzoek intakes te verdelen en te doen en zo kan ik nog wel even doorgaan. Enkele collega's hadden verzoeken gedaan of er nakijkwerk kon worden verdeeld en er was ook nog een verzoek om agendapunten voor een vergadering.

Ook tijdens de twee dagen dat ik aanwezig ben op school werk ik met een soort oog- en oorkleppen op. 'Ik ben flexibel maar ik wil het wel van te voren weten' :-) nee zeggen met een glimlach. Mensen bedanken in plaats van je verontschuldigen. Zaken wel doen maar niet direct. Niet de 1e zijn die reageert in een vergadering. Tikkie terug en handrem erop. Lesactiviteiten zo inrichten dat de studenten zelf aan de slag gaan en jij minder staat te werken voor de klas (geloof me, twee uur lesgeven is soms topsport als je de kar gaat trekken).  Niet eerder komen dan je hebt afgesproken, weggaan op het tijdstip dat je officieel vrij bent.

Oftewel: gewoon werken. Niet supergoed. Ook niet slecht. Niet het initiatief nemen. Geen leiding nemen. Niet coördineren. En vrijwel niets verzinnen. Doen wat in de lesplanners staat. Geen ander materiaal erbij zoeken.

Ik vind het vreselijk lastig. Want ik zocht altijd van alles erbij. Stond altijd op als er gevraagd werd iets te doen of bij te dragen. Een project op te pakken of studenten te begeleiden als we buiten de deur aan de slag gingen. Betrok iedereen erbij. Werkveld, management, docenten, studenten, politiek...

Maar nee, ik beweeg binnen de lijnen en loop niet in de voorste linie. Ga op mijn handen zitten, bijt op mijn tong maar het is tot nu toe vrijwel gelukt.

Ik kom thuis, leg mijn spullen weg en ben klaar. Werken in het onderwijs na een burn out. Na drie jaar lukt het me weer. Met mijn hand bij de handrem, mijn voet van het gaspedaal en met mijn handen losjes op het stuur.

Eindelijk weer een eigen kamertje...

Sinds de verhuizing vorig jaar stond 'mijn kamertje' op het programma. Ik heb mijn kamertje moeten verdedigen tegen invallen door boodschappentassen, opbergplek voor vuilniszakken, lege dozen, de stofzuiger of andere schoonmaakmaterialen. Moeten hoeden voor het verworden tot voorraadkast en bijkeuken. Maar het is gelukt :-)  vandaag, zo ongeveer een jaar nadat 'mijn kamertje' op mijn agenda is gezet, is het zover, ik zit eindelijk op 'mijn kamertje'.

Het is nog niet af, maar er staat een tafel, stoel, een luie stoel en mijn belangrijkste boeken en zooi-materialen zijn aanwezig. Eigenlijk staat er nog veel te veel in want toen ik begon met de kamer had ik de neiging alles wat maar enigszins aan mij gelieerd was en ook wat feitelijk op een zolder thuishoort in mijn kamer te zetten. Alsof dan opeens werkelijk al mijn zooi hier zou moeten staan... gevolg een onoverzichtelijke dozen-tassen-jassen en schoenen-bende en ondanks het feit dat het niet eens zo'n klein kamertje is, nergens ruimte meer over.

Terwijl ik hier zo zit, met rechts een flinke mok koffie, de deur dicht en uitkijk over het plein vraag ik me af hoe lang het eigenlijk geleden is dat ik een eigen kamer heb gehad. Een kamer waar niemand anders komt, waar je de deur dicht kunt trekken en ongestoord voor je uit kunt staren. Niet gestoord door man, hond, kat, kind of aanverwante artikelen. Als ik goed naga is dat bijna .... 20 jaar geleden. Ongelofelijk.

Ik heb eerder pogingen ondernomen tot het creëren van een eigen kamer. Maar op een of andere manier mislukte dat steeds. Ik vond het ongezellig, zo zonder de honden om me heen. Later vond ik het niet prettig omdat ik dan onze zoon niet in de gaten kon houden. Elke keer weer werd mijn kamer ingepikt of door manlief, of door zoonlief, of doordat er ergens anders in het huis opeens ruimte nodig was en tja, ik zat toch nooit op die kamer dus waarom niet van die kamer een logeer,- hobby, studeer (?? wie studeerde er eigenlijk??) boeken- of computerkamer maken... en weer was mijn kamertje weg.

Toen ik een burnout had en mijn coach bij ons thuis kwam, vroeg ze me ernaar. Maaike, heb jij een ruimte voor jezelf? Ik vertelde haar dat ik diverse ruimtes had waar ik regelmatig zat. Boven op het dakterras, op het balkonnetje bij onze slaapkamer, in die ruimte die nu een soort computer-hobbykamer ruimte was geworden, aan de eettafel, een stoel waar ik altijd zat maar had ik een eigen ruimte, iets voor mezelf? Nee... ik had overal plek maar geen ruimte voor mezelf. Dat was best confronterend, zo'n groot huis en nergens een eigen plekje... Manlief daarentegen had een eigen bureau en twee eigen kamers... dat wil zeggen een hobbykamer en dan die computer-hobby-kamer die eigenlijk mijn kamer was maar nooit was geworden... Zoonlief had ook een flinke eigen slaapkamer op zolder waar ooit ook mijn werkkamer was maar die werd nauwelijks gebruikt dus dat is zonde en hop het werd een kinderkamer...

Maar nu is het dus zover. Ik heb een kamer. Het is gelukt, niemand heeft hem in beslag genomen en niemand gaat dat ook doen want ik waak erover als een hond over een bot.

Grote vraag is echter wat ga ik er doen :-) ik zal er de administratie van ons B&B gaan bijhouden. Wellicht als ik trainingen geef dat ik ze hier ga voorbereiden. En dan alles netjes bewaren in mappen die ik direct weer kan vinden en heel geordend zijn (**zal dat ooit lukken??**). Maar daarvoor hoef ik op zich geen aparte kamer te hebben.... want dat lukte nu ook, min of meer dwz ik ben geen archief-type en dat zal altijd een zootje blijven vrees ik....

Maar moet je perse iets doen om een eigen kamer te hebben? Het lijkt me alleen al heerlijk er gewoon elke dag te zitten. Alleen. Met een boek. Of een muziekje. Iets tekenen of schilderen. Schrijven... Of gewoon niets doen. Naar buiten kijken over het plein. De bus zien komen en gaan. Mensen bekijken die langs komen lopen, ergens naar toe, of weer terug van iets. Vogels zien komen en gaan... wat een zaligheid... zo'n kamertje...

Onderwijs o onderwijs waar moet dat toch heen...

Zo ongeveer twee jaar geleden ging ik op een hele harde manier burnout. Grotendeels ten gevolge van het continue op mijn tenen lopen in het onderwijs (hogeschool) en natuurlijk ook voor een gedeelte doordat ik ben wie ik ben: hoog sensitief, perfectionistisch, idealistisch en bij tijden gewoon simpelweg naief. Na een jaar sabbaticial, therapie, coaching en heel bewuste keuzes voor bepaald werk (ik werkte al snel weer een uur of 16/20 per week op freelance basis, 'gewoon lekker trainingen geven zonder gedoe eromheen') dacht ik in september weer fris te kunnen beginnen. Groot was de teleurstelling toen bleek dat er op de hogeschool niets was veranderd (ja, ik ben naief), dat ik zelf nog steeds ben wie ik ben en dat ik na een week of 6, 7 alweer zo uitgeput was dat ik bang was rechtstreeks op een volgende burnout af te stevenen.
Tijd voor 'het roer om', ik nam ontslag en wilde helemaal niets meer met het onderwijs te maken hebben. Voor heel even... zeg maar voor een paar weken :-) want gelukkig kwam die 2e burnout niet, ik was op tijd gestopt. Het traject waarin ik omgeschoold zou worden tot jobcoach/klantservice medewerker bij een grote verzekeringsmaatschappij ging om allerlei redenen niet door en ik kwam met de grote vraag te zitten: wat nu? En specifieke wat nu met mijn geliefde onderwijs?
Het lijkt me gewoon zo leuk en inspirerend om ook een aantal uren per week in een team, bij een school, met een groep te werken anders dan de freelance opdrachten die ik, net als het jaar van het herstel van mijn burnout, regelmatig uitvoer. Want ik hou van leerlingen, groot, klein, jong, oud. Ik hou van mijn oorspronkelijke vak (docent Nederlands) en ik hou van onderwijs als plek waar mensen, volwassenen en kinderen, leren en zich ontwikkelen... Onderwijs is zo ontzettend belangrijk. Je kunt alles kwijtraken maar wat je hebt geleerd neem je altijd mee...
Ik besloot te onderzoeken waarom ik nu precies terug zou willen naar het onderwijs, waar ik per slot van rekening zo burnout was gegaan... nee naar dat onderwijs wilde ik niet terug... maar welk onderwijs had mij zo aantrekkelijk geleken, ooit toen ik stage liep, als docent in opleiding? Waar voelde ik me als een vis in het water en wat vond ik toen zo waardevol...?
Mijn eerste stage speelde zich af op de ISK (internationale schakelklas) in Groningen, eind jaren '80 van de 'vorige eeuw' jeetje wat klinkt dat lang geleden. De problematiek van de huidige vluchtelingen, die met bootjes over de Middellandse Zee aankomen is niet helemaal vergelijkbaar met de vluchtelingen waar ik toen mee te maken had, de Vietnamese bootvluchtelingen... maar het waren allemaal mensen, kinderen, jong volwassenen die graag Nederlands wilden leren om zo snel mogelijk een plekje te kunnen krijgen in onze maatschappij. Daar voelde ik me thuis, daar kon ik al mijn idealen over taal, onderwijs, 'mensen op weg helpen' in de praktijk brengen.
Mijn stage van toen werd vrijwilligerswerk. Er was vrijwel geen betaald werk voor handen (kun je je nu niet meer voorstellen maar destijds was een baan als leraar uitgesloten) en uiteindelijk heb ik toen de keus gemaakt te gaan werken bij een reclamebureau en zo schoof ik vanuit mijn idealistische wereldje de commercie in... het begin van een mooie loopbaan overigens die mij veel heeft gebracht en waar ik veel van heb geleerd.
Wat hield me tegen dat nu weer op te zoeken? En met dat bedoel ik mijn geliefde onderwijs. Het vak leerkracht. Voor mensen die de taal willen leren en wegwijs willen raken in een land waar ze out of the blue terecht zijn gekomen.
Ik ging op onderzoek... en ... het bleek al snel wederom een niet te nemen vesting te zijn ... om nu NT2 docent te zijn moet je gecertificeerd zijn en ... dat ben ik niet. Het was destijds mijn specialisatie, ik heb er binnen vakdidactiek ook onderzoek naar gedaan en er het eea over geschreven etc. Echter ... toen kreeg je er geen speciale aantekening voor het stond nog enorm in de kinderschoenen. Er waren geen standaard methodieken, geen richtlijnen. Geen certificaten... Dus niet getreurd op zoek naar een NT2 opleiding, inschrijven en gaan... maar... op zoek naar een NT2 opleiding bleek dat alle opleidingen die in januari / februari zouden starten helemaal volgeboekt waren (het lijkt 'populairder dan ooit' aldus een voorlichter). Daarnaast moet je om met de NT2 opleiding te beginnen gemiddeld 8 uur per week werkzaam zijn of stage lopen. Dat laatste had ik overigens al geregeld, ik snap best dat je als je na zoveel jaar weer wilt lesgeven eerst weer eens droog moet gaan zwemmen en daarna weer voor 't echie..., echter het voelde niet goed... het begon te knagen... ik als volledig bevoegd docent Nederlands, loop stage (lees: draai gewoon mee een volledige groep en word al snel weer om raad gevraagd door management en leerkrachten) voor noppes de nada... en dat een jaar lang? Is dat geen verdringing op de arbeidsmarkt? Is dat wel professioneel? Moet ik dat wel willen? Het beperkt me bovendien in mijn andere, betaalde, activiteiten. Hoeveel moet ik financieel willen investeren om uiteindelijk een aantal uren betaald te werken? En als ik betaald ga werken, hoe gaat dat gebeuren? Alles gaat op projectbasis ben ik ondertussen achter. Alles via detacheringsbedrijven. Een leerkracht vertelt me dat hij eerst ontslagen is, een aantal jaar terug, toen 2 jaar elders werkte en nu weer terug was voor een lagere schaal, tijdelijke aanstelling en complexere groepen... OK oja, OMG... ik probeer positief te blijven... dit is een eenling dit is niet waar. Volgende leerkracht die ik spreek begint er ook over ... oeps... opletten dus denk ik maar ik heb mijn idealen dus ik ga gewoon door ...
Maar helaas... het inschrijven voor NT2 certificering via de diverse aanbieders bleek zelfs in september/oktober al niet meer mogelijk. Plaatsing op een wachtlijst wel...
De twijfel slaat nu echt toe ...  wil ik dat wel... wil ik dit uberhaupt wel... waar begin ik weer aan... ik denk niet dat het goed voor me is... ik voel de druk alweer opkomen van 'het systeem': onzekerheid in wachtlijst, onzekerheid in uren, onzekerheid en aan de andere kant werkdruk, collega's die ook voor hun hachie vechten (logisch maar daarom niet minder lastig) ... ik pak mijn NRC pagina E6 economie... 'leraren zijn het kwetsbaarst : een op de vijf kampt met burn-out-klachten'... 'herstel kan jaren duren' ... ja dat merk ik nog dagelijks... dit lijkt geen verstandige keus hoe mijn hart ook bij het onderwijs en deze specifieke doelgroep ligt...

Onderwijs o onderwijs wat moet ik er toch mee. Als leerkracht, docent voel ik me als een vis in het water. Als onderdeel van 'het systeem' word ik keer op keer doodongelukkig. Zo zonde ...

Life is what happens to you ...

Jullie kennen hem vast allemaal wel, de uitspraak van wijlen John Lennon: 'life is what happens to you while you are busy making other plans'. Zelfde John Lennon staat met zijn Imagine op de 1e plaats van de Top 2000 aller tijden http://www.nu.nl/muziek/4173361/imagine-van-john-lennon-eerste-plaats-in-top-2000.html na de aanslagen in Parijs speelde een onbekende man het nummer op een piano bij het Bataclan waar eerder een bloedbad plaatsvond. De decembermaand is traditioneel de maand van de overdenkingen. Wat is er allemaal gebeurd, soms gekoppeld aan waarom en waartoe. De komende weken / dagen zullen de jaaroverzichten van Top 2000 tot overzicht overleden (meer of minder) beroemde mensen de revue passeren.

Ik kijk vandaag ook terug. En wel naar mijn eerste publicatie op dit blog, die was in oktober 2013. Mijn blog had ik 'op onderzoek' gedoopt, ik was druk doende tot een voorstel te komen voor een promotie onderzoek. Het traject daartoe was ik net ingeslagen en uiteindelijk ben ik aangenomen bij de Universiteit. Wat was ik blij. Eindelijk kon ik een droom die ik al had vanaf de tijd dat ik bij het HBO was gaan werken, sterker nog, een van de redenen was dat ik bij het HBO was gaan werken, gaan verwezenlijken. Want al in 2000/2001 werd bij de diverse HBO instellingen gesteld dat het zeer waardevol was als docenten wilden promoveren en werd er, op papier althans, van alles aan gedaan dat mogelijk te maken.

Wat was het vervolgens een deceptie dat ik door burnout verschijnselen het jaar erop moest afhaken. Het bleek onmogelijk werken als docent en promoveren te combineren. Met de wijsheid van nu denk ik dat het werken aan het onderzoeksvoorstel het laatste zetje was om over mijn laatste grens heen te gaan. Ik ging in een overdrive om alles tegelijk te doen en dat resulteerde, na achteraf gezien, jarenlang op het randje te hebben gebalanceerd, in een hele fikse burnout.

Studiejaar 2015-2016 wilde ik weer starten na ruim 1.5 jaar uit het reguliere onderwijs te zijn geweest. Ik had ondertussen wel weer gewerkt, als zzp'er, lekker lesgeven en ontwikkelen op HBO/Universitair niveau, dat ging prima. Zelfs uitstekende resultaten behaald.  Had prive een heel flink aankooptraject begeleid van ons nieuwe huis. Ook dat ging prima. Ik dacht dat ik het allemaal wel weer aankon. Niets bleek minder waar.  Na een paar weken slechts 16 uur per week te werken in het reguliere onderwijs kwam alles waar ik zo van onderuit was gegaan als een boemerang weer terug. Ik had tijdens mijn burnout fase geleerd te voelen wat spanning gaf en daar vervolgens naar te luisteren.  Na 16 jaar meer en minder deel te hebben genomen in het reguliere HBO onderwijs is het klaar, over en uit.

Wat een opluchting.

Life is what happens to you while you are busy making other plans...

En het promoveren? Het sluimert nog steeds. Het broeit wat. Het smeult... Alleen of het promoveren gaat heten of iets met mijn generatiegenoten en 'Life happens to you while you are busy making other plans' ... ik weet het nog niet. Ik laat het even gebeuren.

Maar ... daar gaat het niet om

Hoe vaak ik dat de afgelopen weken wel niet heb gedacht of gezegd. Het grappige hieraan voorafgaand is vaak 'wat was ook alweer de vraag?' en laat dat nu de titel zijn geweest van de oudejaarsconference van Joep van 't Hek. Wellicht dat 'Maar ... daar gaat het niet om', een mooi vervolg kan zijn ;-)
Maar ... daar gaat het niet om, betreft een constatering op beweringen van mensen naar aanleiding van een vraag of opmerking van mezelf. Als ik het zo vaak heb gedacht of gezegd zijn er, denk ik, diverse conclusies mogelijk. Of ik communiceer zo onduidelijk of mensen om me heen luisteren niet goed.
Wat betekent het bijvoorbeeld als je ergens werkt en je zegt dat je 16 uur wilt werken. Niet meer, niet minder. Zestien uur. Z e s t i e n.
Wat betekent het als je na een jaar sabbatical, waarin je bent hersteld van een burnout, aangeeft dat je een opdracht doet en dat dat het dan is. Een opdracht. E e n.
Wat betekent het als je nee zegt of je iets kunt doen. Het woordje 'nee' betekent dat je het niet doet. Nee = niet. N i e t.
Overigens werd in mijn geval niet gevraagd of ik iets kon doen, er werd gesteld dat ik iets deed en vervolgens zei ik: nee, ik werk zestien uur per week, dit is mijn opdracht en dat is het.
Is dat duidelijk of niet?
In het onderwijs is dit dus niet duidelijk. Want er is een probleem. Een probleem dat er een onderdeel loopt in een semester waar opeens out of the blue, niemand met kennis voor beschikbaar is. Dus wordt door iedereen die die kennis niet heeft, verondersteld dat degene die die kennis wel heeft, zich vrijwillig beschikbaar stelt. Letterlijk wordt gezegd: we gaan ervan uit dat collega x, dit doet, daar het vorig jaar door collega y is gedaan. Als collega. Omdat je sportief bent. Collegiaal. Omdat je de studenten niet dwars wilt zitten, die er ook niet om hebben gevraagd dit onderwerp te krijgen in een semester dat er niemand beschikbaar is. Dus dat is logisch. In het onderwijs.
Wat was ook alweer de vraag?
De vraag is niet gesteld.
Waar ging het bij collega x ook alweer om, toen ze begon na een jaar sabbatical om bij te komen van jaren van dergelijke acties, waarbij ze zich uitermate collegiaal, sociaal had opgesteld. Altijd de student voorop. Altijd meedenken met collega's en management?
Dat ze 16 uur wilde werken. Dat ze een opdracht had aangenomen voor die 16 uur. Dat als ze nee zei, dat gerespecteerd werd.
Daar ging het om.
Niet om uren die al dan niet vergoed worden. Niet om niet-collegiaal te zijn. Niet om de student niet voorop te stellen. Niet om niet flexibel te zijn.
Er was een afspraak. Het schooljaar is 3 weken oud. De afspraak wordt met voeten getreden. En er is niemand die zegt: daar gaat het om: nee kunnen zeggen en nee durven blijven zeggen, je grenzen moeten gerespecteerd worden.
Ik durf het niet. Ik vind mezelf dan oncollegiaal en niet klantvriendelijk. Dus ik zeg uiteindelijk ik doe het wel. Omdat ik weet dat dat van me wordt verwacht... als collega. Als docent. Als medewerker.
Fijn voor de student. Fijn voor de collega. Heel vervelend voor mezelf.
En daar baal ik van. Nu zit ik met een stijve nek op de bank en besef opnieuw dat dit gebeurt.
Daar gaat het om.

Via een PhD project naar een nieuw huis

De afgelopen vijf maanden zijn we druk geweest met de aankoop van een nieuwe woning en de verkoop van onze eigen woning, wat uiteindelijk alle tijd en ruimte in mijn hoofd voor mijn onderzoeksvoorstel ten bate van mijn PhD compleet heeft opgeslurpt. Gedurende die vijf maanden heb ik mij regelmatig afgevraagd of dat 'erg' was en hoe 'erg' het was. Ik heb uiteindelijk besloten dat het niet erg was, immers, door schade en schande wijs geworden, weet ik dat ik niet alles tegelijk kan.
Zo kan ik ook niet alles tegelijk lezen wat ik aan boeken koop of artikelen verzamel. Het boek 'The Happiness Project' van Gretchen Rubin, had ik in februari aangeschaft, nog voordat het daadwerkelijk tot me doordrong dat het onderzoeksvoorstel, waar ik op dat moment hard aan werkte, niet zou worden afgerond binnen de tijd die ik er voor genomen had. Iets wat feitelijk in mijn 'systeem' ondenkbaar is: ik hou me altijd aan deadlines, sterker nog, ik schep er genoegen in zaken voor een deadline af te hebben, zodat ik als een van de eersten (waar gaat het over denk ik nu) 'klaar' ben.
Uiteindelijk heb ik het boek gelezen. Elke dag wat bladzijden voor het slapen gaan of zo af en toe tussendoor. Er stond zoveel in het boek,  na een of twee pagina's legde ik het vaak weer weg om te reflecteren over hoe dat nu bij ons ging, in ons gezin, in onze relatie, met mezelf, in mijn werk, mijn hobby... Al met al een geweldig boek over hoe de auteur in een jaar tijd probeert meer geluk te vinden in haar 'gewone bestaan'. Geen wereldreis, geen beklimming van de Himalaya, geen moeder Theresa-achtige grote zaken. Ik vond veel wat ze over zichzelf constateerde, vertaald naar mijn context van mijn onderzoeksvoorstel en mijn zoeken naar een nieuw evenwicht tijdens mijn sabbatical, een feest van herkenning. Blijkbaar was ik niet de enige die simpel gewoon gelukkiger wilde zijn. Want dat was wat ik had gezegd, helemaal aan het begin toen ik besloot een sabbatical te nemen: ik wil gewoon weer kunnen genieten zonder te denken ik moet dit of ik moet dat. En ja, het is best wel elitair... iets wat Rubin ook perfect analyseert, die gedachte ... en dat je daar tijd voor kunt nemen enzovoort. Maar daar gaat het niet om ... (een zinnetje overigens wat maar in mijn hoofd blijft rondzingen bij veel commentaar wat gegeven wordt op van alles: daar gaat het niet om. Samen met het zinnetje van Joep van 't Hek bij zijn Oudejaarsconference van afgelopen jaar: wat was ook alweer de vraag?)
Rubin is, aan de hand van een aantal regels, (afgeleid van) het bestuderen van enorm veel literatuur & chitchat over geluk, het formuleren van concrete richtlijnen (geen doelstellingen ;-) ) in de vorm van: 'sta elke dag 15 minuten eerder op zodat je aangekleed bent voordat de kinderen wakker worden', bewust een jaar bezig geweest met 'geluk'. Het boek beschrijft in 12 hoofdstukken de 12 maanden van haar jaar, 12 maanden 'work in progress'. Elke maand staat in het teken van een bepaald thema: vitaliteit, huwelijk/relatie, werk, ouderschap, ontspanning, vriendschap, geld, spiritueel, hobby/passie, aandacht (mindfulness), houding en uiteindelijk alles bij elkaar: boot camp perfect. Het mooie van het boek vind ik dat de uitspraken van de auteur zijn gebaseerd op wat zij in haar leven als moeder, vrouw van, en als zelfstandig werkend persoon ervaart in combinatie met allerlei onderzoek wat is gedaan naar allerlei vormen van geluk (van Schopenhauer via Csikszentmihalyi tot Oprah en weer terug).  Het mooie vind ik ook dat ze volmondig toegeeft dat haar lang niet alles lukt en lang niet alles van toepassing is op hoe zij geluk ziet of ervaart, ook al zijn het nog zulke prachtige uitgangspunten van zeer beroemde filosofen, wetenschappers, fitness- en foodexperts of andere deskundigen: 'You can choose what you do but you can't choose what you like to do'.

Van de 12 maanden die ik heb gehad in mijn sabbatical ben ik in grote lijnen, zo'n maand of 4 bezig geweest met herstel- en onderhoudswerk voor mijn 'body & mind' ... your body matters, aldus Rubin, een maand of 3 heb ik besteed aan het herformuleren en herschrijven van mijn onderzoeksvoorstel en aan het me afvragen of dit echt was wat ik de komende 5 jaar wilde gaan doen ... the days are long but the years are short, aldus Rubin  ... om vervolgens de maanden erop volkomen 'in flow' te gaan voor ons nieuwe huis... one of the best ways to make yourself happy is to make other people happy; one of the best ways to make other people happy is to be happy yourself, aldus Rubin... Veel zaken die Rubin noemt welke bijdragen aan geluk, zoals bijvoorbeeld het starten van een blog (die was ik al gestart), of het beginnen aan een activiteit, tekencursus, mijn facebookpagina buitenenzijn heb ik inderdaad afgelopen jaar gedaan, ik had er eindelijk tijd voor, wat een geluk :-)

Voorlopige conclusie na feitelijk een jaar van mijn eigen happiness project? Ik hou ze voor mezelf maar deze waren die van Rubin ... (Rubin, p. 11, The Happiness Project) en ik herhaal ze hier zodat ik ze makkelijk nog eens na kan lezen en kan kijken hoe ik er zelf in sta ... tbv de nu regelmatig ingeplande onderhoudsbeurt ;-)
1. Be Gretchen (wees jezelf)
2. Let it go
3. Act the way I want to feel
4. Do it now
5. Be polite and be fair
6. Enjoy the process
7. Spend out
8. Identify the problem
9. Lighten up
10. Do what ought to be done
11. No calculation
12. There is only love

Nee zeggen en regie

Ik werk als docent en onderwijsontwikkelaar op een school. Afgelopen jaar heb ik een sabbatical gehad, ik had veel te lang te hard gewerkt en heb een jaar 'bijgetankt'. Heerlijk. Kan het iedereen aanraden.
Het fijnste het afgelopen jaar was dat ik zelf de regie had over mijn agenda. Als ik ja of nee op iets zei, was dat 'gewoon' zo. Alle gevolgen van het ja en nee waren ook voor mezelf. Dat wil ik graag meenemen naar het komende studiejaar, alhoewel ik weet dat dat niet 100% haalbaar zal zijn, een streven is mooi en perceptie is alles ;-)
Tragiek in deze is dat hoe goed een planning van het management of een voornemen van mezelf ook is, mijn ervaring met 15 jaar HBO onderwijs is dat deze altijd op enig moment wordt bijgestuurd, bijgesteld, herordend, teruggeroepen, gereactiveerd of geactiveerd, gereshuffeld of opgeschud, whatever wordt door de roosterdienst, bizarre excelsheets, binnenvallende studenten, omvallende collega's, tegen-of meevallende managers, ontstane of juist uiteengevallen projectgroepen, in- en externe audits, plotseling onvoorziene reglementswijzigingen in wat dan ook en als dat allemaal niet gebeurt dan is er wel een bommelding of een verhuizing.
Hoe te zorgen dat ik die regie voor het komende studiejaar behoud, ondanks alle te verwachten en bovenstaand benoemde verstoringen? Of laat ik het zo stellen: hoe te zorgen dat ik in ieder geval het idee heb dat ik de regie behoud ;-)

1. als ik voor iets gevraagd word zeg ik niet direct ja of nee
2. er mag zelfs wel 24 uur zitten tussen de vraag en het antwoord 
3. alles waar direct ja of nee op moet worden geantwoord laat ik aan anderen over
4. als ik ergens nee op zeg hoef ik me niet (altijd) te verantwoorden
5. als iemand mij toch weer vraagt, terwijl ik nee heb gezegd, blijf ik nee zeggen
6. ik hoef geen ja te zeggen omdat niemand anders ja zegt
7. als ik ergens ja op heb gezegd en dat iets verandert, kan ik alsnog nee zeggen
8. als ik ergens ja op heb gezegd en dat iets verandert, kan ik mijn 'ja' bijstellen
9. als ik ergens nee op heb gezegd en mijn collega zegt ja, bemoei ik me niet met mijn collega maar laat het hem/haar zelf uitzoeken
10. en op alles waar ik geen ja of nee op kan zeggen zeg ik: ik weet het niet. (en let op de punt achter die zin)

Ben benieuwd. Vandaag liep het al mis. Ik werd gevraagd voor een bepaalde klus en wilde daar eind van de week antwoord op geven. Aan het eind van het gesprek zegt mijn manager, dus dan hoor ik donderdag van je. Bij het weglopen zeg ik ja hoor, ik laat het je zsm weten.
Aaaarghhh.... daar gaan we weer. Vrijdag is het eind van de week. Niet donderdag.
OK dan voor jou zal ik het je donderdag laten weten... voor deze keer.
It isn't easy to teach an old dog new tricks ;-)